Zielnik Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego (WA) jest jedną z najstarszych w Polsce kolekcji botanicznych, jej początki sięgają pierwszych dziesięcioleci XIX wieku. Tworzenie tych zbiorów zainicjował Michał Szubert, wybitny botanik, profesor Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, wieloletni dyrektor Ogrodu Botanicznego w Warszawie.

Lata 1813–1851

Pierwsze zbiory zielnikowe w 1813 roku przywiózł z Paryża Michał Szubert. Kolekcja liczyła 7 tysięcy gatunków i składała się przede wszystkim z roślin zebranych przez Szuberta w paryskim ogrodzie botanicznym i w okolicach Paryża. W 1816 roku profesor Michał Szubert zostaje dyrektorem Ogrodu Botanicznego w Warszawie i prace nad wzbogaceniem kolekcji roślin w ogrodzie i w zielniku postępują praktycznie równolegle. Zielnik rozrasta się też dzięki okazom przekazywanym przez uczniów Szuberta (np. Wojciecha Jastrzębowskiego, Jakuba Wagę), naukowców związanych z Królewskim Uniwersytetem Warszawskim i innych badaczy. W 1846 roku Szubert przechodzi na emeryturę, a w 1851 proponuje odkupienie zielnika (komu? – źródło nie podaje), do transakcji jednak nie dochodzi. Zbiór ten obejmował wtedy prawie wszystkie gatunki, jakie kiedykolwiek rosły w ogrodzie, czyli 14 018 gatunków, z czego 1238 krajowych. Czytaj więcej…

Lata 1851–1914

Przez następne ponad 60 lat zbiory zielnikowe stanowią mienie Ogrodu Botanicznego, a opieka nad nimi należy do kolejnych, wyznaczanych przez władze carskie, zwierzchników Ogrodu. W latach pięćdziesiątych XIX wieku nadzór naukowy nad Ogrodem Botanicznym zostaje formalnie powierzony wybitnemu nauczycielowi przyrody gimnazjum realnego w Warszawie – Jerzemu Alexandrowiczowi. Ważną datą w historii Ogrodu i jego zbiorów jest rok 1862 roku – Ogród Botaniczny zostaje wtedy określony w ustawie jako placówka naukowa nowo powstałej Szkoły Głównej, czyli jedynej w owym czasie polskiej uczelni wyższej w zaborze rosyjskim. Dwa lata później Alexandrowicz zostaje dyrektorem Ogrodu i funkcję tę pełni do 1878 roku.

W pracach zielnikowych od 1863 roku pomaga mu zatrudniony w ogrodzie, Hipolit Cybulski – ogrodnik, który zebrane rośliny suszył i dołączał do zielnika. W 1869 roku zamknięto Szkołę Główną, a rok później na jej miejscu powstała rosyjskojęzyczna uczelnia – Cesarski Uniwersytet Warszawski (Императорский Варшавский Университет). Nad zielnikiem sprawował pieczę Gabinet Botaniczny Uniwersytetu, o czym świadczą carskie stemple widoczne na niektórych arkuszach. Nowa uczelnia była narzędziem rusyfikacji społeczeństwa, z drugiej strony dzięki większym dotacjom rządowym rozbudowano kolekcje naukowe i biblioteczne. Trwała też wymiana materiałów zielnikowych z ośrodkami zagranicznymi. Jednak kolejni opiekunowie zbiorów uniwersyteckich przyjmowani do pracy przez władze carskie, wcześniej niezwiązani z Uniwersytetem i Szkołą Główną, nie przywiązywali zbytnio wagi do istnienia herbarium, a często nie rozumieli jego funkcji. Zaniedbany zielnik niszczał na skutek działania owadów i pleśni. Czytaj więcej…

Lata 1915–1939

Na początku sierpnia 1915 roku armia rosyjska opuszcza Warszawę i wkrótce potem wznawia działalność Uniwersytet Warszawski, który na początku 1916 roku przejmuje pieczę nad Ogrodem Botanicznym i jego zbiorami. W latach 1915‒1916 dozór naukowy nad Ogrodem i jego zbiorami pełni dr Józef Trzebiński. Ogród, po latach zaniedbań, jest w opłakanym stanie, niewiele lepiej prezentuje się tzw. Muzeum Ogrodu Botanicznego, w skład którego wchodzi m.in. zielnik zebrany jeszcze przez Szuberta. Z poświęceniem wielu osób, czasem nawet z narażeniem życia,  jest ratowany przed wojenną dewastacją.

Zbiory Zielnika powiększają się za sprawą licznych darowizn. W latach dwudziestych XX wieku Zygmunt Pietkiewicz, zmuszony do porzucenia rodzinnej Kijowszczyzny powierza Zakładowi z trudem ocalony i przywieziony stamtąd zielnik.  Jedną z cenniejszych darowizn, przekazaną w 1936 roku przez Towarzystwo Naukowe Warszawskie, jest zielnik Franciszka Błońskiego, ukrywany w czasie I wojny światowej w szybie nieczynnej windy w Instytucie im. Marcelego Nenckiego przy ul. Śniadeckich w Warszawie. Z kolei Warszawskie Towarzystwo Farmaceutyczne przekazuje bardzo dobrze zachowane zielniki Ferdynanda Karo z Polski, Syberii i Dalekiego Wschodu. Zasoby herbarium wzbogacają się także dzięki licznym w tamtym okresie wycieczkom przyrodniczym organizowanym dla studentów Zakładu.

Porządkowaniem zbiorów od 1917 r. do 1958 r. zajmował się Czesław Barszcz ‒ z zawodu złotnik, pełniący w Zakładzie funkcję preparatora, a kuratorem zbiorów był dr Stefan Krupko. Pomagał im dr Tadeusz Wiśniewski, pracownik Zakładu Systematyki Roślin, a zarazem miłośnik wypraw badawczych, który pozostawił Zielnikowi bardzo dużą kolekcję roślin (głównie mchów) z Kaukazu, Półwyspu Bałkańskiego i Afryki. Prace te polegały na oznaczaniu roślin, wypisywaniu etykiet i sporządzaniu arkuszy zielnikowych, które przez lata stawały się niezwykłym zapisem historii. Zbiory wymagały także ochrony przed szkodnikami. Stosowano w tym celu bardzo silne trucizny, którymi posypywano arkusze zielnikowe (sublimat ‒ dwuchlorek rtęci, DDT), a gdy te zabiegi okazały się niewystarczające, cały budynek Zielnika poddano jednorazowo dezynsekcji za pomocą cyjanowodoru. W późniejszych latach zbiory poddawano działaniu oparów dwusiarczku węgla.

II wojna światowa i lata powojenne

Podczas II wojny światowej zielnik warszawski nie został opuszczony, pomimo że Uniwersytet przestał formalnie istnieć. Czesław Barszcz nadal porządkował zbiory, a Alina Skirgiełło (dyplomantka Zakładu, jego późniejsza wieloletnia kierowniczka) zajmowała się zielnikiem Franciszka Błońskiego. We wrześniu 1942 roku wszyscy mieszkańcy Ogrodu Botanicznego otrzymali rozkaz opuszczenia budynków i terenu w ciągu tygodnia. Ogród miał zostać, podobnie jak Łazienki, strefą „tylko dla Niemców”.

Pracownicy Ogrodu, a także, wbrew zakazowi okupanta, Alina Skirgiełło i Tadeusz Wiśniewski ‒ nie będący już wówczas nawet pracownikiem Zakładu, zajęli się stroną organizacyjną przeprowadzki, mając do dyspozycji jedną ciężarówkę.

Zielnik został przetransportowany do pustych sal ograbionego Muzeum Narodowego, skąd został zrabowany przez wycofujących się Niemców, wywieziony i ukryty w Muzeum w Cieplicach. Tam po wojnie został odnaleziony przez Stanisława Lorentza (dyrektora Muzeum Narodowego) i dzięki jego działaniom, prof. B. Hryniewieckiego oraz Jadwigi Kobendziny, z powrotem przytransportowany do Warszawy ‒  najpierw do lokalu przy ulicy Hożej 74, tymczasowej siedziby Zakładu Systematyki i Geografii Roślin, a następnie, w kwietniu 1948 roku trafił znowu w Aleje Ujazdowskie, gdzie znajdował się do sierpnia 2016 roku.

Po wojnie funkcję opiekuna zbiorów nadal pełnił Czesław Barszcz. W 1958 roku dołączyła do niego dyplomantka Zakładu – Mirosława Kopij, która później została kustoszem zielnika i funkcję tę pełniła aż do 1990 roku.

Kolekcję odkażano dwusiarczkiem węgla do 1995 roku. Proces ten odbywał się w komorach, na dno których wlewano płynny dwusiarczek, który intensywnie parował i w tych oparach umieszczano pudła z okazami. W marcu 1995 roku zakupiona została zamrażarka komorowa SEL 327 i od tego czasu okazy były cyklicznie przemrażane w temp. -50C. W 2016 roku zakupiono dodatkowo 3 nowe zamrażarki i ustawiono temperaturę -40C. Okazy przetrzymywane są w tej temperaturze przez 3 i pół doby.

Wzbogacanie kolekcji

Od czasów II wojny światowej zasoby Zielnika wzbogaciły się w 1946 roku o zbiory Muzeum Przyrodniczego Miasta Szczecina (950 teczek wg sprawozdania prof. B. Hryniewieckiego z lipca 1946) i rok później o kolekcje roślinne z Muzeum Przyrodniczego w Jeleniej Górze.

Okaz Potentilla aurea ze zbiorów przekazanych  przez Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze-Cieplicach

Okaz egzotycznego storczyka z rodzaju Masdevallia z Kolumbii z kolekcji Marii Klimkiewicz

„Kolczasty” chaber Centaurea eryngioides z Jordanii – jak różny od naszego słodkiego bławatka

W późniejszych latach do Zielnika trafiały materiały zielnikowe magistrantów i pracowników Instytutu Botaniki  i Ogrodu Botanicznego UW (Władysława Matuszkiewicza, Romana Kobendzy, Aliny Skirgiełło), materiały z wymiany międzyzielnikowej oraz dary od osób spoza Uniwersytetu Warszawskiego (Zdzisławy Wójcik, Hanny Czeczott, Kazimierza Nowaka). W 1999 roku herbarium otrzymało z Wydziału Leśnego SGGW w Warszawie przepiękną kolekcję mszaków H. Mainitza (443 arkusze z mszakami z terenu Niemiec i pogranicza polsko-niemieckiego z lat 1930–1942). W 2000 roku rozrosła się kolekcja grzybów dzięki okazom przekazanym przez Zbigniewa Domańskiego, zaś dwa lata później Maria Klimkiewicz przekazała bardzo interesujący zbiór roślin z Kolumbii (264 okazy). W 2012 roku dr Jacek Drobnik z Zakładu Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach przekazał zielnik wyprawy studenckiej do Turcji, Egiptu i Syrii z 1988 roku (586 okazów), rok później do zielnika trafił m.in. duży zbiór grzybów z Kotliny Biebrzańskiej od dr Anny Kujawy, a następnie kolekcja Grzegorza Dubiela pasożytniczych grzybów – owadomorków,  kolekcja z Tajwanu (47 sztuk) przekazana przez Macieja Domańskiego, kolekcja Macieja Wódkiewicza z Ameryki Południowej i inne. W 2016 Halina Galera ofiarowała przepiękne arkusze glonów z dopiero co odbytej wyprawy na Antarktydę.

Otrzymana w 2016 r nowa siedziba zielnika daje na nowo możliwość gromadzenia  zbiorów, co było bardzo ograniczone  w siedzibie w Alejach Ujazdowskich.

Historia najnowsza

Po odejściu na emeryturę Mirosławy Kopij w 1990 roku kolejnymi opiekunami Zielnika były: Ewa Długoszewska (przy współpracy Jolanty Wareluk) i Hanna Leśniewska (pracuje od 1992 roku do tej pory). Dr Barbara Sadowska opiekowała się kolekcją grzybów i innych zarodnikowych od 1996 do 2008 roku. W tym czasie kuratorem herbarium był dr Krzysztof Spalik.

W maju 2008 roku funkcję kierownika objęła dr Maja Graniszewska. Jednocześnie nastąpiły zmiany organizacyjne – Zielnik, na mocy uchwały Senatu UW z dnia 18 lutego 2008 roku, został wyodrębniony z Zakładu Systematyki i Geografii Roślin jako samodzielna pracownia w strukturze Wydziału Biologii.

W sierpniu 2016 roku Zielnik opuścił dotychczasową siedzibę  w Alejach Ujazdowskich 4 i został przeniesiony na Kampus Ochota, do Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW, ul. Żwirki i Wigury 101.

uwaga: biogramy są w trakcie opracowywania

Jerzy Aleksandrowicz (Alexandrowicz) – (1819 – 1894); botanik.  Urodzony 3 I 1819 w Kumieciszkach (byłej gubernii augustowskiej), syn Józefa, chłopa pochodzenia litewskiego i Magdaleny z Kluczyńskich. Po ukończeniu gimnazjum w Sejnach studiował 4 lata jako stypendysta na Uniwersytecie w Petersburgu, uzyskując dyplom kandydata nauk przyrodniczych oraz złoty medal za rozprawę konkursową o wrzosowatych (Ericaceae) okolic Petersburga. Do 1866 był nauczycielem przyrody w szkole realnej w Warszawie, nadto od 1844  wykładał anatomię w Szkole Sztuk Pięknych, zaś w 1855 rozpoczął wykłady w Szkole Farmaceutycznej, po której rozwiązaniu objął w 1857 wykłady botaniki i zoologii w Akademii Medyko–Chirurgicznej. W 1862 odbył podróż naukową do Niemiec i Francji. Na jesieni tegoż roku został profesorem zwyczajnym Szkoły Głównej Warszawskiej, a od 1864 dyrektorem Ogrodu Botanicznego. Na tym ostatnim stanowisku pozostawał do 1878 (14 lat), a więc również w Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Był dobrym pedagogiem, doskonałym organizatorem, zasłużonym działaczem społecznym. Z jego inicjatywy założono m.in. Ogród Pomologiczny (z drzewami owocowymi), zorganizowano pierwszą w Polsce Szkołę Ogrodniczą, Towarzystwo i Muzeum Pszczelnicze, zainteresowano się jedwabnictwem, powołano do życia Warszawskie Towarzystwo Ogrodnicze, którego był przez pewien czas prezesem, a potem członkiem honorowym. Z prac naukowych i popularnych zasługują na uwagę: O budowie i rozwoju sporangiów u śluzowców (1872, w jęz. ros.); O chorobach drzew leśnych  i owocowych; Grzyby jadalne i trujące (Enc. Roln.  1884 wspólnie z F. Błońskim); O powstawaniu w roślinach zarodka bez poprzedniego zapłodnienia (Pam. Tow. Lek. Warsz. 1859). Współpracował z wieloma wydawnictwami, był członkiem licznych towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych. Zmarł 13 I 1894 w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim.

Andrzej Batko – (1933 – 1997); botanik, mikolog, zoolog, algolog, filozof. Urodził się 1933 r. w Lublinie. Okres wojenny spędził na Podlasiu. Do szkoły średniej uczęszczał w Krzeszowicach pod Krakowem. Ze względu na szczególne uzdolnienia Ministerstwo Szkół Wyższych i Nauki skierowało go na studia do ZSRR. A. Batko ukończył Moskiewski Uniwersytet im. W. Łomonosowa w 1956 r. Specjalizował się w entomologii u prof. E. Smirnowa. Przez następne pracował na stanowisku aspiranta w katedrze Entomologii Uniwersytetu Moskiewskiego (odpowiednik studiów doktoranckich). W 1957 r. wrócił do Polski. Był starszym asystentem w Pracowni Entomologii Stosowanej Zakładu Ekologii PAN, pracował w Departamencie Produkcji Roślinnej i Ochrony Roślin Ministerstwa Rolnictwa, a od 1965 r. związał się z Zakładem Systematyki i Geografii Roślin UW, gdzie pracował do końca życia. W 1966 r. obronił pracę doktorską Studium nad owadomorkowatymi (Entomophthoraceae) Polski i krajów ościennych. W 1977 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Filogeneza a struktury taksonomiczne Entomophthoraceae i struktura ontogenezy, filogeneza a taksonomia Volvocales. Na Uniwersytecie i poza nim pełnił różne funkcje dydaktyczne i organizacyjne. Od 1975 do 1981 r. pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Był członkiem Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. Dał się poznać jako wybitny dydaktyk biologii. Zielnik wzbogacił w zbiory glonów i grzybów z rodzin Entomophthoraceae, Olpidiaceae i rzędu Chytridiales. Jest autorem podręcznika Zarys hydromikologii (PWN, Warszawa 1975). Zmarł w 1997 r.

Feliks Berdau (1826 – 1895); botanik, florysta. Urodził się w 1826 w Krakowie, syn Jana, zegarmistrza i Rozalii z Hennelów. W 1846 ukończył farmację na UJ. W latach 1847 – 54 był adiunktem katedry Bot. U J.R. Czerwiakowskiego, od 1856 do 1858 pracował jako nauczyciel historii naturalnej w Gimnazjum Św. Anny. W 1858  i 1859 dopełniał studia w Rzymie, Berlinie i Wiedniu, od 1860 do 1861 był nauczycielem przyrody w Szkole Realnej w Warszawie . W latach 1862 – 67 i 1869 – 86 był profesorem botaniki i fizjologii roślin w Instytucie Gospodarki Wiejskiej i Leśnej w Puławach, gdzie urządził ogród botaniczny. W 1868 otrzymał doktorat filozoficzny na UJ, w 1876 nostryfikował go na Uniwersytecie Charkowskim. W 1886 wskutek ciężkiej choroby przestał wykładać. W ciągu swych studiów i później odbywał liczne wycieczki w Karpaty i Tatry. Zmarł 24 XI 1895 w Warszawie. Ogłosił liczne prace i artykuły, z których najważniejsze są: Wycieczka botaniczna w Tatry odbyta  ( Bibl. Warsz.1855), Geographisch – botanische Skizze des Tatra – Gebirges (Osterr. Bot. Wschr. 1855), za pracę Flora pólnocnej strony Tatrów otrzymał ok. 1858 nagrodę  TNKrak., Spis roślin właściwych Tatrom ( W:) E. Janota Przewodnik Tatrzański, 1860 – podstawowe dzieło o florze Krakowa i okolic – Flora cracoviensis (…), w którym podał topogr. – geognostyczny opis okolic Krakowa oraz zarys historyczny polskiej literatury botanicznej z tego zakresu (1859). W 1857 rozpoczął druk wielkiego dzieła Flora Tatr, Pienin i Beskidu Zachodniego; z powodu kradzieży rękopisu z drukami praca została wydana w całości dopiero w 1890 ( przez F. Błońskiego ). Ponadto publikował mniejsze artykuły we  Wszechświecie, Tygodniku Ilustrowanym i in. Opracował kilkaset haseł botanicznych do I wydania Encyklopedii Org. i Encyklopedii Rol., tłumaczył podręczniki z języków obcych, a uczniowie wydali według jego wykładów podręcznik Botaniki Leśnej (1890). Pozostawił duże zbiory zielnikowe, obecnie częściowo w Zielniku Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Był członkiem TN Krak. i Zool. – bot. Ver. w Wiedniu.

 

Źródło: http://www.ib-pan.krakow.pl/pubs-pdf/Wiadomosci%20Botaniczne/1976/20_c143-145.pdf.

Bronisław Błocki (1854 -1919); botanik. Urodził się 6 XII 1854 w Tuligłowach, woj. przemyskie, syn Rudolfa, ekonoma w Bilczu. Gimnazjum ukończył we Lwowie, w 1873 – 75 studiował botanikę na ULw., w 1873 – 75 leśnictwo w Krajowej Szkole Gospodarstwa Lasowego we Lwowie, w 1877 -79 leśnictwo w Hochschule für Bodenkultur w Wiedniu. W 1879 – 1916 pracował jako adiunkt, a w 1916 – 19 jako profesor botaniki w Krajowej Szkole Gospodarstwa Lasowego we Lwowie. Jeden z wybitniejszych botaników lwowskich, całe życie gromadził cenne materiały zielnikowe z Podola, Karpat Wsch., okolic Lwowa. W 1889 wdał się w głośny spór z B. Dybowskim i J. Nusbaumem w związku z odrzuceniem przez nich na ULw. jego pracy habilitacyjnej, w której usiłował pogodzić ewolucję świata organicznego z apologetyką chrześcijańską (wydaną później pt. Teoria Psychy. Studium przyrodnicze apologetyczne, Lw. 1910). Część druga, Teoria klimatycznego stworzenia istot organicznych, nie została opublikowana. Zmarł we Lwowie 27 XI 1919. Był autorem 51 wartościowych przyczynków z zakresu florystyki i systematyki roślin, drukowanych głównie po niemiecku w wydawnictwach niemieckich i austriackich, m.in. Österr. bot. Z.”, „Verh. zool. – bot. Ges. Wien; mniej w ” Kosmosie” i wydawnictwach AU w Krakowie. W pracach tych opisał liczne nowe gatunki, odmiany i formy, zwłaszcza z rodzaju Potentilla, Viola, Rosa, Galium. Do prac większych należała Roślinność letnia i jesienna okolic Bilcza i Cygan. (Kosmos 1880). Pod koniec życia zajął się geografią roślin i opierając się na dobrej znajomości flory Galicji wsch. usiłował rozwiązac ogólniejsze problemy jej genezy. Ogłosił  w jęz. niemieckim dwie prace o teorii ewolucji klimatu na podstawie danych z geologii i botaniki (1906) oraz Versuch einer generischen Erklärung des Charakters der Flora von Lemberg (Magyar Botanikai Lapok 1908).

Franciszek Ksawery Błoński – (1867 – 1910); botanik, lekarz. Urodził się w 1867 r. w Warszawie. Już od czasów szkolnych zainteresowany botaniką, prowadził na Mazowszu obserwacje fenologiczne. W 1891 r. ukończył wydział lekarski UW. Podczas studiów opublikował artykuł Kilka słów o truflach krajowych i sposobach ich poszukiwania („Wszechświat” 1888, nr 37) oraz Spis roślin skrytokwiatowych zebranych w 1887 w Puszczy Białowieskiej („Pamiętnik Fizjograficzny” 1888, nr 7). W kolejnych latach kontynuował swoje badania w Puszczy Białowieskiej oraz Puszczy Świsłockiej, rejonie gostyńsko-częstochowskim i kielecko-sandomierskim. W latach 1888‒1890 wydał monografię wątrobowców polskich Hepaticae polonicae („Pamiętnik Fizjograficzny” 1890‒1891, nr 9, 10) oraz nowych grzybów polskich Fungi Polonici novi („Hedvigia” 1889, nr 4). Opracował krytyczny przegląd sasanek polskich, a także studium porównawcze Szata roślinna Warszawy sprzed lat 250-u. Opisał osiem nowych gatunków grzybów podstawczaków, wyróżnił kilka nowych odmian i form spośród flory krajowej. Ogłaszał artykuły dotyczące systematyki roślin krajowych. Zmarł, mając 43 lata, zaraziwszy się od pacjenta tyfusem. Jego księgozbiór trafił do biblioteki Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a następnie został podzielony pomiędzy bibliotekę PAN w Kórniku i Bibliotekę UW. Ocalałe zielniki znajdują się w Zielniku UW.

Maciej Ernest Boretius (Borecki) ‒(1694 – 1738); lekarz i przyrodnik. Urodził się w 1694 r. w Giżycku. Studiował w Lejdzie i Królewcu, gdzie był lekarzem nadwornym. Ożenił się z córką Helwinga, znanego przyrodnika. Jako jeden z pierwszych w Europie stosował szczepionki przeciwko ospie. Wydał cenne dzieła z zakresu przyrody i medycyny. Zmarł w 1738 r.

Alicja Borowska –  (1940 -2013); mikolog. Urodziła się w 1940 r. w Warszawie. Studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Warszawskiego ukończyła w 1966 r. W 1974 r. obroniła rozprawę doktorską na temat epiksylicznych grzybów strzępkowych. Jest autorem tomu 16 w ramach serii „Flora Polska – Grzyby” o tytule Dematiaceae philoconidiae. Opublikowała około 40 prac badawczych o tematyce mikologicznej. Wiele lat piastowała funkcję dyrektora Instytutu Botaniki. Jest członkiem PTB. W Zielniku UW złożyła szereg materiałów dotyczących mikroskopijnych grzybów nadrzewnych, przede wszystkim z obszaru Puszczy Kampinoskiej, Puszczy Białowieskiej i Pojezierza Ełckiego.

Tytus Chałubiński–  (1820 – 1889); lekarz i botanik, społecznik i taternik. Urodził się w 1820 r. w Radomiu.Studia medyczne rozpoczął w 1838 r. w Wilnie na Akademii Medyko-Chirurgicznej. Po zamknięciu akademii w 1840 r. kontynuował naukę w latach 1840‒1842 na uniwersytecie w Dorpacie (obecnie Tartu, Estonia), a dyplom doktora medycyny i chirurgii uzyskał na uniwersytecie w Würtzburgu w 1844 r. W 1845 r. rozpoczął praktykę medyczną w Warszawie, w 1848 r. uczestniczył jako lekarz w powstaniu węgierskim. W latach 1859‒1862 był profesorem chorób wewnętrznych w warszawskiej Akademii Medyko-Chirurgicznej, a następnie w Szkole Głównej Warszawskiej (1862‒1869) i Uniwersytecie Warszawskim (1869‒1871). Po rusyfikacji Uniwersytetu w 1871 r. został zwolniony. Chałubiński znany jest przede wszystkim jako zasłużony dla Zakopanego i Tatr społecznik i jeden z założycieli Towarzystwa Tatrzańskiego. Po raz pierwszy odwiedził Tatry w latach 50. XIX w., a regularnie zaczął przyjeżdżać na wakacje do Zakopanego od 1873 r. W 1879 r. rozpoczął budowę własnego domu w Zakopanem, gdzie w 1887 r. osiadł na stałe. Tam też dwa lata później zmarł. W uznaniu jego zasług dla Tatr nazwano Wrotami Chałubińskiego jedną w przełęczy w głównej grani Tatr. Botaniczne zainteresowania Chałubińskiego obejmowały przede wszystkim mchy, które zbierał m.in. podczas swoich wycieczek tatrzańskich i poświęcił im dwie duże monografie. Jego zbiory znajdują się głównie w zielniku Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem (zob. R. Ochyra, G. Cisło, Mchy w zielniku Tytusa Chałubińskiego w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem, 1999), w zielniku UW znajdują się zbiory referencyjne do Enumeratio Muscorum frondosorum tatrensium hucusque cognitorum. Na cześć Chałubińskiego Jadwiga Wołoszyńska nazwała dwa opisane przez siebie gatunki bruzdnic: Peridinium chalubinskii i Chalubinskia tatrica. Jednak obecnie żaden glon nie nosi nazwiska tego botanika, ponieważ gatunki te nie były w rzeczywistości nowe. Peridinium chalubinskii jest obecnie uważane za synonim P. raciborskii, a Chalubinskia tatrica za synonim P. lomnickii. Marian Raciborski poświęcił Chałubińskiemu odkryty przez siebie kopalny skrzyp (Equisetum chalubinskii).

Hanna Czeczott –(1888 – 1982);  botanik i paleobotanik. Urodzona w 1888 r., zmarła w 1982 r. Znana florystka, uczestniczyła m.in. rewizji niektórych rodzajów okrytonasiennych dla potrzeb Flora of Turkey and the East Aegean Islands (red. P.H. Davis). Jest znana głównie dzięki swoim osiągnięciom na polu paleobotaniki, w tym prowadzonym od 1947 r. badaniom nad florą trzeciorzędową zachowaną w pokładach węgla brunatnego w kopalni „Turów” oraz szeroko cytowanemu opracowaniu drzewostanu eoceńskiego na podstawie szczątków zachowanych w bursztynie bałtyckim. Na część Hanny Czeczot nazwano Lathyrus czeczottianus Bassler – gatunek groszku z Turcji. Niestety, w zbiorach prof. Czeczottowej znajdujących się w zielniku UW nie udało się zidentyfikować typów nomenklatorycznych opisanych przez nią taksonów.

Izabella Dąmbska ‒ (1927 – 1984); botanik, systematyk roślin, hydrobiolog na Uniwersytecie Poznańskim. Urodziła się w 1927 r. Prowadziła badania nad rozmieszczeniem ramienic w Polsce. Była autorką polskiego klucza do oznaczania tej grupy glonów. Zginęła tragicznie w wypadku w 1984 r.

Stanisław Dogiel (Cyryna) (1795 – 1863); florysta. Urodził się w  22 XI 1795 w  zaścianku Dogiele pow. lidzki, syn Józefa i Elżbiety z Prokopowiczów. W 1810 wstąpił do zakonu pijarów, w 1815 – 16 studiował w UWil. (kand. filoz. 1816). Był nauczycielem przyrody i matematyki w szkołach pijarskich w Szczuczynie i Drohiczynie. W 1821 wystąpił z zakonu, zdał egzamin naucycielski i uczył w szkołach woj. w Łukowie, a następnie w 1826 – 32 w Sejnach. Po powstaniu listopadowym odsunięty od działalności pedagogicznej został poczmistrzem w Szypliszkach gub. augustowskiej, gdzie zm. 3 III 1863. Dostarczył M. Szubertowi w 1829 dla zielnika Warszawskiego Ogrodu Botanicznego  185 gatunków roślin z Suwalszczyzny. Opublikował Spis roślin w ciągu trzech lat z uczniami szkoły wojew. sejneńskiej zebranych, obejmujący 434 gatunki i przedrukowany z omówieniem w1885nprzez J. Rostafińskiego, oraz Uwagi nad istotami przyrodzonemi a szczególnie nad roślinami (obie prace w Popis publ. uczniów szk. sejn. 1830), a także kilka prac z fizyki i matematyki.

Zbigniew Domański – (1920-2012); Był wieloletnim członkiem Sekcji Mykologicznej Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Botanicznego, lekarz radiolog, interesował się grzybami wielkoowocnikowymi, szczególną uwagę zwracając na kwestię zapobiegania zatruciom grzybami. Był autorem wielu publikacji z zakresu mykologii.

Karol Drymmer  (1851 – 1937); botanik. Ur. 29 VIII 1851 w Kielcach, syn Teodora i Józefy z Kozłowskich. Po ukończeniu tamże gimnazjum odbył studia przyrodnicze na Ces. UW , kończąc je ze stopniem kandydata nauk przyrodniczych. W 1881/ 82 uczył geografii w szkole realnej w Warszawie . Usunięty w wyniku rusyfikacji, został urzędnikiem zarządu akcyzy, oddając się z zamiłowaniem badaniom florystycznym, które objęły nadniemeńskie tereny Litwy, Puszczę Białowieską, okolice Kielc, Mazowsze (okolice Kutna, Sieradza) i Wielkopolskę ( okolice Turka, Koła i Sempólna). Od 1884 współpracował ściśle z „Pam. fizjogr”. Ewakuowany w 1915 z urzędem do Rosji, powrócił w 1919 i do emerytury (1925) pracował w Izbie Skarbowej. Należał do pierwszych florystów, którzy dokładniej zbadali roślinność Puszczy Białowieskiej ( Pam. fizjogr. 1888, opracowanie wspólne z F. Błońskim i A. Ejsmondem). Poza pracami florystycznymi , publikowanymi w „ Pam. fizjogr.” Oraz dokładniejszymi wzmiankami we „ Wszechświecie” dostarczał materiałów zielnikowych do „Flora polonica exsiccata” A.Rehmanna i E. Wołoszczaka, opracował dział botaniczny w „Słowniku jęz. polskiego” ( tzw. „ Warszawskim”). Pozostawił cenne zielniki przechowywane w Zielniku Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. W 1932 został członkiem honorowym PTBot. Zmarł 2 VIII 1937 w Warszawie.

Michał Federowski (1853 – 1923). Urodzony w Warszawie. Etnograf amator. Około  20 roku życia zainteresował się badaniem kultury ludowej, zainspirowany broszurą Jana Karłowicza Podręcznik dla zbierających rzeczy ludowe (Warszawa 1871). Mniej więcej w 1883 stworzył zielnik wypełniony zasuszonymi roślinami z dokładnymi opisami co do ich zastosowania przez społeczność wiejską.

Kazimierz Filipowicz (1845 – 1891), briolog, lekarz. Ur. 1 III1845 w Radomiu, syn Karola i Antoniny z Chałubińskich. Po ukończeniu gimnazjum w 1861 w Warszawie rozpoczął w 1 863 studia przyrodnicze w Krakowie, które ukończył w Paryżu. Studiował medycynę na uniwersytecie w Würzburgu, uzyskując w 1870 dyplom doktora medycyny. Od 1871 do zgonu praktykował jako lekarz w Warszawie. W 1880 – 82 redagował „Kronikę Lekarską”. Obok medycyny zajmował się pod wpływem swego wuja T. Chałubińskiego badaniami roślin zarodnikowych. Wyniki prac ogłaszał m.in. we ” Wszechświecie” (1882) – Rośliny skrytokwiatowe (Cryptogamae)…; w Pam. fizjogr. (1881) – Spis mchów, wątrobowców i porostów z niektórych stanowisk Królestwa Polskiego; w „Przyr. i Przem.” (1879/80) – Nowy nabytek dla flory krajowej. Opracował według francuskiego podręcznika Le Maout Wiadomości początkowe z botaniki (1884). Zm. 8 I 1891 w Siedlcach. Zbiory botaniczne sukcesorzy K. Filipowicza postanowili odstąpić Towarzystwu Ogrodniczemu Warszawskiemu (Wszechświat 1891, str 622). Stamtąd trafiły (przynajmniej częściowo) do Herbarium na Uniwersytecie Warszawskim.

Wacław Gajewski (1911-1997). W zielniku WB UW znajdują się jego zbiory kuklików Geum, w tym liczne okazy z eksperymentów krzyżowania, pokolenia F1 i F2.

Jerzy Andrzej Helwing (1666 – 1784). Żył 82 lata. Lekarz ( epidemia dżumy w 1710) i przyrodnik a zwłaszcza botanik, proboszcz parafii węgorzewskiej. Urodzony w Węgorzewie, studiował na Uniwersytecie w Królewcu, a potem w całej Europie.

Ernst Holzfuss (1868-1943)

Irena Hołownia –(1923 – ) botanik, mikolog. Urodziła się w 1923 r. Całe życie związana z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Doktorat obroniła w 1961 r. Zajmowała się biologią i ekologią grzybów kapeluszowych ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju Collybia. Poświęciła się badaniom produktywności grzybni i dynamice pojawów owocników pospolitych grzybów leśnych. Jest autorem 23 prac naukowych z zakresu anatomii roślin oraz mikologii. W Zielniku UW znajdują się wykonane przez nią zielniki mikologiczne.

Bolesław Hryniewiecki – (1875 – 1963); jeden z najwybitniejszych polskich botaników. Urodzony w 1875, zmarł w 1963.Wykładał nauki przyrodnicze w uniwersytetach w Dorpacie (anatomia i fizjologia roślin, botanika ogólna), Odessie (systematyka i geografia roślin) i Warszawie (systematyka roślin, anatomia i geografia roślin, florystyka i historia botaniki). Wniósł ogromny wkład do znajomości flory polskiej i litewskiej oraz ochrony przyrody w Polsce. Z pasją sprawdzał zgodność z prawdą mickiewiczowskich opisów przyrody litewskiej. Badał florę Kaukazu, ziemi czukockiej i Uralu. Wsławił się jako organizator i działacz społeczny. W latach 1917‒1919 był członkiem Rady Miejskiej Odessy i przewodniczącym Rady Organizacji Polskich w tym mieście. W latach 1914‒1919 pełnił funkcję dyrektora Ogrodu Botanicznego w Odessie, a w latach 1920‒1960 był dyrektorem Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Stworzył Zakład Systematyki i Geografii Roślin Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1926‒1927 był rektorem tej uczelni. Był jednym z założycieli i prezesem Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Pełnił funkcje wiceprezesa Państwowej Rady Ochrony Przyrody i prezesa Ligi Ochrony Przyrody (1929‒1939). Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk. Jako miłośnik historii botaniki opublikował książkę Zarys dziejów botaniki oraz liczne artykuły dotyczące życia polskich przyrodników, np. Antona Schneebergera, Seweryna Krzemieniewskiego czy Edwarda Strasburgera. Zaangażowanie w historię nauk biologicznych zaowocowało przyznaniem mu członkostwa Międzynarodowej Akademii Historii Nauk w Paryżu. Do zasług Hryniewieckiego należy zaliczyć opiekę nad zielnikiem i muzeum botanicznym. Do jego najważniejszych osiągnięć należy określenie wschodniej granicy występowania buka i współudział w utworzeniu Białowieskiego Parku Narodowego i Tatrzańskiego Parku Narodowego.

http://www.sowa.website.pl/powazki/Pochowani/HryniewieckiBoleslaw.html tu fajnie na jego temat

Małgorzata Huflejt – zbiory porostów

Krzysztof Jędrzejko – (1945 – )briolog. Urodzony w 1945 r. w Kozach koło Bielska-Białej. Studiował na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pracę magisterską obronił w 1968 r. pod kierunkiem prof. Bronisława Szafrana. Odbył staże u prof. Kornasia na UJ i u prof. Kazimierza Karczmarza na UMCS. Od 1969 r. zatrudniony w Instytucie Biologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W 1976 r. obronił pracę doktorską: Ekologia i rozmieszczenie mszaków w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, przygotowywaną pod kierunkiem prof. K. Rostańskiego. Od 1978 r. kierował Pracownią Botaniki Farmaceutycznej Śląskiej Akademii Medycznej w Sosnowcu. W 1985 r. przedstawił rozprawę habilitacyjną: Wątrobowce (Hepatopsida) Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i Leśnego Pasa Ochronnego na Wyżynie Śląskiej wobec antropopresji. Jest autorem ponad 70 prac badawczych, popularnonaukowych i recenzji, a także członkiem licznych stowarzyszeń botanicznych. Prowadził wykłady na Wydziale Farmacji Śląskiej Akademii Medycznej i Uniwersytecie Śląskim. W zielniku UW znajdują się jego zielniki briologiczne.

Ferdynand Karo (1845‒1927) – farmaceuta i botanik, uczestnik powstania styczniowego. Studia ukończył w Szkole Głównej Warszawskiej, później prowadził apteki w Łosicach i Częstochowie. W 1872 r. objął funkcję farmaceuty rosyjskich szpitali wojskowych. Od 1880 r. przebywał przez 20 lat na Syberii, głównie w Irkucku i nad Amurem, gdzie zebrał imponującą kolekcję roślin, obejmującą ok. 800 gatunków i 80 tys. okazów. Eksykaty z tej kolekcji znajdują się w licznych zielnikach na całym świecie. W 1913 r. osiadł w Warszawie, gdzie został kustoszem i bibliotekarzem Towarzystwa Farmaceutycznego.

Zielnik WB UW posiada największą na świecie kolekcję roślin zbieranych przez Ferdynanda Karo. Flora polska jest w niej reprezentowana przez około 1050 gatunków roślin naczyniowych, zbieranych głównie w okolicach Warszawy (w latach 1866-1868), Łosic, Siedlec i Drohiczyna (1870-1873), Częstochowy (1874-1880) oraz Lublina i Chełma (1880-1887). Nieliczne okazy pochodzą z Dolnego Śląska, z okolic Ojcowa, Pińczowa i Ciechocinka. Kolekcja zawiera 3 syntypy taksonów, odkrytych przez F. Karo (Galium cracoviense Ehrend., Potentilla karoi Uechtr. ex Zimmeter, Potentilla ×poloniensis Zimmeter). Zbiory zagraniczne (z lat 1887-1913) pochodzą z Syberii oraz Dalekiego Wschodu (okolice Irkucka oraz Błogowieszczeńska i Nerczyńska nad Amurem). Reprezentują one ok. 500 gatunków roślin, w tym 17 typów i syntypów nowych dla nauki gatunków, odkrytych przez Karo. Opis zbiorów Karo znajdujących się w Herbarium Generale Zielnika UW można znaleźć w artykule H. Bukowieckiego i B. Bełdowskiej (Stud. Mat. Dziejów Nauki Polskiej, ser. B, t. 14, s. 75‒122, 1968).

Wanda Karpowicz–(1897 -1985);  pterydolog, dydaktyk biologii, honorowy członek PTB. Urodzona w Warszawie w 1897 r.Ukończyła gimnazjum Kowalczykówny i Jaworkówny z wyróżnieniem, a po skończeniu studiów wróciła do tego gimnazjum jako nauczycielka. Studiowała na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UW w latach 1914‒1919. Rozprawę doktorską napisaną pod kierunkiem B. Hryniewieckiego obroniła w 1927 r. w krakowskiej Akademii Umiejętności. Tytuł jej pracy brzmiał: Badania nad rozwojem przedrośli oraz pierwszych liści sporofitu paproci krajowych (Polypodiaceae). Dalsze badania Wandy Karpowicz obejmowały między innymi badania porównawcze gatunków z rodzajów Dryopteris i Thelypteris, kartowanie stanowisk paproci oraz analizy zasięgów paproci na serpentynitach. Zebrała do zielnika wszystkie gatunki paproci krajowych, dokonała również weryfikacji oznaczeń zbiorów. Pracę tę ukończyła około 1970 r. Pracowała jako dydaktyk biologii w różnych ośrodkach metodycznych, na akademiach pedagogicznych i wydziałach uniwersyteckich. W czasie okupacji organizowała tajne komplety akademickie obejmujące kierunki: biologia, medycyna, stomatologia i chemia. Pod jej opieką pozostawało około 300 studentów. Dała się poznać jako wybitny popularyzator wiedzy przyrodniczej, kierując ośrodkiem popularyzacyjnym w Polskim Towarzystwie Przyrodniczym im. Stanisława Staszica, a następnie w sekcji popularyzacyjnej PTB. Zmarła w 1985 r.

Andrej Kmeť (1841‒1908) ‒ słowacki botanik, etnograf, archeolog i geolog. Zidentyfikował kilka nowych gatunków roślin, stworzył zielnik z 72 tys. okazów. Był jednym z założycieli Słowackiego Towarzystwa Naukowego, które później dało początek Słowackiej Akademii Nauk.

Roman Kobendza –(1886 – 1955);  botanik. Urodzony w 1886 r. w Niechcicach w woj. piotrkowskim. Studiował na Wydziale Przyrodniczym w Towarzystwie Kursów Naukowych w Warszawie u Z. Wóycickiego. W 1917 r. został asystentem, a później inspektorem Ogrodu Botanicznego UW. Od 1922 r. studiował botanikę i geografię na Uniwersytecie, a w 1926 r. uzyskał stopień doktora na podstawie rozprawy: Stosunki fitosocjologiczne Puszczy Kampinoskiej. W latach 1931‒1939 był pierwszym kierownikiem Zakładu Drzewoznawstwa na Wydziale Leśnym SGGW. Habilitował się w 1939 r. na podstawie rozprawy: Gołoborza i ich stosunek do lasów w Górach Świętokrzyskich. W latach okupacji brał udział w tajnym nauczaniu. Po wojnie zorganizował Katedrę Botaniki Leśnej i Dendrologii. Zajmował się odbudową Ogrodu Botaniczengo UW po zniszczeniach wojennych. Był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i wielu innych. Ogłosił około 180 oryginalnych prac z zakresu florystyki i dendrologii. Jego kolekcje zielnikowe obejmują głównie rośliny i porosty Mazowsza. Ważnym dziełem Kobendzy jest podręcznik Botanika leśna (Warszawa 1950).

Stefan Krupko -(1890-1976)

Wilhelm August Lackowitz ‒ (1835 – 1915); niemiecki pisarz. Urodził się w 1835 r., wykładał w szkole wyższej w Berlinie, był przez wiele lat sprawozdawcą Towarzystwa Botanicznego w Brandenburgii. Wielką popularnością cieszyła się jego Flora von Berlin und der Provinz Brandenburg (1891), która doczekała się 15 wydań, innym jego dziełem była Flora von Nord- und Mittel-Deutschland (1908). Imponującą rzeczą, jaką po sobie pozostawił, jest kolekcja ponad 5300 arkuszy zielnikowych turzyc Carex wraz z katalogiem, którą po śmierci Lackowitza w 1915 roku zakupił  Ernst Holzfuss – kustosz sekcji botanicznej Museum der Stadt Stettin – Naturkundemuseum (Holzfuss, Dohrniana 1940). Kolekcja ta po wojnie trafiła do Zielnika WA, została zdigitalizowana i jest udostępniana na życzenie.

Karolina Lubliner – Mianowska (1899- 1963),botanik. Ur. 29 IV 1899 w Warszawie, córka Stanisława Leopolda, lekarza i Eugenii z Cohnów. Rozpoczęte w 1916 i przerywane z powodu wątłego zdrowia studia przyrodnicze odbyła na UW uzyskując w 1925 doktorat filozoficzny w zakresie botaniki. Po kilku miesiącach asystentury w Zakładzie Nauk.- Bad. na Polesiu, pracowała w 1926- 28 jako nauczycielka biologii w szkole średniej. W 1928 – 39 rozpoczęła pracę naukową w dziedzinie briologii w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin UW pod kierunkiem B. Hryniewieckiego oraz wykonywała prace zlecone przez różne instytucje naukowe lub gospodarcze. Od V do IX 1939 była zatrudniona w Biurze Plan. Kraj., wykonując prace terenowe na kresach  wsch., gdzie też zastał ją wybuch II wojny światowej. Lata okupacji spędziła, ukrywając się w Warszawie, potem w Krakowie, gdzie m.in. oznaczała zbiory Muz. Fizjogr. PAU, w 1942 – 45 jako ogrodniczka w szklarni w Domu Dziecka w Konstancinie. W 1945 – 46 pracowała w Referacie Torfowym Min. RiRR, po czym przeniosła się do Gdańska dla objęcia adiunktury w kat. Botaniki Wydziału Chemii Polit. Gd. W 1955 została mianowana doc. etat. W 1956 – 60 była samodzielnym pracownikiem naukowym w Zakładzie Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, Oddz. w Gdańsku, skąd przeszła do PIHM w Gdyni na kier. Sekcji Datowania Osadów Morskich w Zakł. Geomorfol. i Geol. Morza, organizując tu pierwsze w Polsce badania palinologiczne osadów dennych morza. Zm. 18 XI 1963 w Gdańsku. Pochowana na cmentarzu we Wrzeszczu. Głównym kierunkiem jej badań była briologia i torfoznawstwo łącznie z analizą pyłkową torfowisk, z którą zapoznała się w pracowni St. Kulczyńskiego we Lwowie (1933); dla pogłębienia znajomości analizy pyłkowej miodów odbyła studia w Bernie Szwajcarskim (1937). Ważniejsze prace: Analizy pyłkowe torfowisk pasa bezświerkowego  (1934); Wskazówki do badania torfu, Metody geobotaniczne, polowe i laboratoryjne (1951); Badania składu chemicznego pyłku, (1-2 1956, 1957); Analiza pyłkowa prób powierzchniowych osadów dennych Zatoki Gdańskiej (1962). Poza wieloletnią pracą w ZHP ( pseud. Bukowa Jagoda) brała czynny udział w pracach PT Przyr. – Pedag., PTBot., PTPrzyr. im. Kopernika. Była aktywną działaczką LOP i ogłosiła z tej dziedziny kilka prac

Józef Łagowski –(1820 – 1870);  lekarz i florysta. Urodzony w Stepaniu na Wołyniu w 1820 r., szkołę średnią ukończył w Równem, a medycynę w Kijowie. W czasie służby wojskowej podróżował przez Kaukaz, a w czasie wojny krymskiej po terytoriach tureckich. Owocem tych wędrówek był wartościowy zielnik. Łagowski, zwolniony ze służby w 1856 r., osiadł w Żytomierzu. Aresztowany w 1863 r. za udział w powstaniu styczniowym został skazany na ciężkie roboty, które odbył w Usolju. Wkrótce przeniósł się do Irkucka, gdzie pracował jako lekarz i prowadził obserwacje florystyczne. Pozostawił po sobie cenne zbiory zielnikowe. Większa część zbioru kaukaskiego znajduje się w Kijowie, opracowana przez Trauvettera, który na podstawie tych zbiorów opisał kilka nowych gatunków, m.in. Lagowskia physocarpa i Astragalus lagowskii (Bull. Acad. St. Petersburg 1858, Acta horti petrop. 1882). Zielniki Łagowskiego były cennymi materiałami, które posłużyły do zbiorczego opracowania flory Kaukazu. Zielnik syberyjski Łagowski chciał opracować samodzielnie, co przerwała jednak jego śmierć w 1870 r. Zielnik ten obejmował niemal tysiąc gatunków, w tym kilka nowych oraz około 500 nieoznaczonych. Zbiory pochodziły ze 107 stanowisk nadbajkalskich. W 1893 r. zielnik został zakupiony przez Muzeum Botaniczne Uniwersytetu Lwowskiego. Zbiory jako całość pozostały nieopracowane aż po dziś dzień.

Kazimierz Łapczyński–(1823 -1892), botanik, inżynier. Ur. 16 III 1823 w Kupiszkach, pow. wiłkomirski. Syn Antoniego, właściciela Wolicv w Lubelskiem i Marii. Po ukończeniu techniki w Sem. Wydziałowym Zamoyskich w Szczebrzeszynie uczęszczał na Kursa Dodatkowe Techniczne w Warszawie( 1840 -41), zdał egzamin inżynierski i objął pracę  w Dyr. Komunikacji Lądowej i Wodnej. Aresztowany X 1844 w związku ze sprawą ks. P. Ściegiennego i wcielony 1846 do wojska na Kaukazie, szybko awansował na stanowisko oficera inżynierii; w 1857 powrócił do kraju i osiadł w Warszawie. W 1868 – 81 (do emerytury) pracował w Wydziale Kontroli Kolei Terespolskiej. Zm. 14 XII 1892 w Warszawie. Był czł. Kom. Fizjogr. AU. Ok. 1863 pod wpływem botanika F. Berdaua i zoologa A. Wałeckiego zaczyna się również zajmować florą i wkrótce poświęca się jej całkowicie, odbywając liczne wycieczki przyrodnicze – m.in. w Tatry i Pieniny (kilka miesięcy rocznie w 1857-68), gromadził zbiory, kompletował bibliotekę . Pierwsze prace ogłosił w 1880, w czasopiśmie ” Przyr. i Przem.”: Wiadomość o niektórych roślinach jednokwiatowych, nadesłanych z Lubelskiego, Kilka szczegółów o roslinności jednokwiatowej niziny Ciechocińskiej. po przejściu w 1881 na emeryturę ze zdwojoną energia rozpoczął pracę nad florą Polski, zamieszczając wszystkie swe prace w „Pam. fizjogr.”. Odkrył kilkanaście stanowisk roślin nowych dla Polski, w tym wiele bardzo rzadkich. W 1882 wydał pracę O roślinności jawnokwiatowej okolic Warszawy (Pam. fizjogr.t.2 ), tamże zamieścił notatkę Babka górska (Plantago montana Link.), która znalazł po raz pierwszy w tatrach. W 1883 w 3 t. „Pam. fizjogr.” ukazała się jego praca Zasięgi pionowe niektórych roślin w części tatr najbliższej Zakopanego. Była to pierwsza w Polsce próba wyznaczania dolnych i górnych granic zasięgów roślinności. Zagadnieniu temu poświęcił również parę innych prac : Zasięgi czterech roślin dennokwiatowych w Królestwie Polskim (Pam. fizjogr. 9, 1889), Zasięgi roślin krzyżowych w Król. pol. (Pam. fizjogr. 10, 1890), Zasięgi roślin rezedowych, czystkowatych etc. (Pam. fizjogr. 11 1891). W pracach florystycznych z Tatr podał również zebrane przez siebie niektóre nazwy góralskie roślin; było to cennym przyczynkiem etnobotanicznym i etnologicznym. dwa opracowania poświęcił zielnikowi syberyjskiemu – J. Łagowskiego ( Wszechśw. 1886, Pam. fizjogr. 1886). Prócz prac ściśle botanicznych ogłosił tez m.in. lato nad Pieninami i w tatrach (Tyg. il. 1862) oraz Kronika góralskiej chaty (tamże , 1865) – obserwacje z życia górali i ich folkloru. Spisał też z opowiadań górali szczawnickich i wydrukował oryginalna Baśń tatrzańską o królu wężów (1 wyd. Kłosy 5 1867), pt. Perłowicz. podanie góralskie; 2 wyd. Pam.Tow. tatrz. 26 1905 i ilustracje W. Eliasza Radzikowskiego). Z czasów kaukaskich napisał wspomnienia z Tyflisu pod Ararat (Tyg. il. 1866 i 1867), a także tłumaczenie starogruzińskiego poematu Witeź w tygrysiej skorze ( Skora Tygrysia, Bibl. warsz. 1863 t.4). Zachęcił do badań florystycznych swa krewną M. Hemplównę, która wydała jego opracowanie Flora Litwy w Panu Tadeuszu.

Tomasz Majewski – (1940)botanik, mikolog. Urodzony w 1940 r. w Warszawie. Pracę doktorską obronił w 1969 r., a habilitacyjną w 1978 r. Pracuje na stanowisku profesora w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jest członkiem Prezydium Zarządu PTB i archiwistą Towarzystwa. Wiele lat pełnił funkcję opiekuna biblioteki PTB. Należy ponadto do Polskiego Towarzystwa Fitopatologicznego, Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Botaniki PAN w Krakowie. Jest członkiem rad redakcyjnych „Acta Mycologica”, „Fragmenta Floristica et Geobotanica” i „Wiadomości Botanicznych”. Większość jego zbiorów, np. grzyby z rzędu Laboulbeniales Japonii, znajduje się w zielniku Instytutu Botaniki PAN w Krakowie. Inne, np. z wypraw naukowych z prof. Aliną Skirgiełło, są złożone w Zielniku UW. Jest autorem ponad 70 publikacji z zakresu taksonomii, rozmieszczenia i ekologii grzybów z rzędów: Laboulbeniales, Peronosporales, Erisiphales, Ustilaginales oraz Uredinales.

Władysław Matuszkiewicz ‒ (1921); botanik, zainteresowany fitosocjologią, ekologią i geografią roślin. Urodził się w 1921 r. we Lwowie. Studiował we Lwowie, Wrocławiu, Lublinie, Krakowie i Warszawie. Opublikował wiele prac z zakresu geobotaniki.

Andrzej Michalski ‒ (1904 – 1973); botanik. Urodzony 25 VIII w Charkowie, syn dyrektora ogrodu botanicznego Charkowskiego Uniwersytetu. Naukę w szkole średniej rozpoczął w Charkowie, po przyjeździe w 1921 z rodzicami do Polski ukończył gimnazjum humanistyczne w Łomży w 1926. Odbył studia przyrodnicze na Wydziale Matematyczno – Przyrodniczym Uniwersytetu Wileńskiego, uzyskując w 1935 dyplom magistra filozofii w zakresie botaniki. po odbyciu praktyki fitopatologicznej na Wydziale Ochrony Roślin PINGW  w Puławach, w 1929 został asystentem a później do końca 1939 był adiunktem katedry Systematyki i Geografii UWil. pod kierunkiem J. Trzebińskiego; od 1936 był także inspektorem uniwersyteckiego Ogrodu Botanicznego. W czasie II wojny światowej pracował nadal w Wilnie w charakterze bakteriologa kolejno w filii PZH w laboratorium miejskich wodociągów i w Miejskiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej. W 1945 przeniósł się do Bydgoszczy, gdzie był asystentem, później adiunktem w oddziale PINGW, pełniąc funkcje kierownika działu mikologii. Razem z L. Grabowskim organizował od podstaw zniszczone pracownie Wydziału Chorób Roślin. W 1951 – 61 był kierownikiem Oddziału  Bydgoskiego IOR i jednocześnie pracowni fitopatologicznej. W 1946 zorganizował Miejski Ogród Botaniczny, przejęty w 1951 przez IHAR i był jego kierownikiem do przejścia na emeryturę w 1971. Aktywnie uczestniczył w zorganizowaniu w Bydgoszczy oddziałów PTPrzyr. im. Kopernika i PTBot., będąc w 1952- 70 przewodniczącym Oddziału Bydgoskiego. W 1958 – 62 był członkiem i wiceprzewodniczącym Kom. Kult. MRN w Bydgoszczy. Odznaczony medalem „Za szczególne zasługi dla rozwoju województwa bydgoskiego” (1966, 1971) i Odznaką 1000- lecia Państwa Polskiego (1966). Zmarł 30 CI 1973 w Bydgoszczy, pochowany na miejscowym cmentarzu. Jego twórczość naukowa obejmuje prace fizjograficzne poświęcone porostom, śluzowcom i grzybom okolic Wilna (1935 -37), grzybom pasożytniczym łąk nadnoteckich (1956) okolic Żegiestowa (1959), prace fitopatologiczne poświęcone pasożytom traw (1958, 1968) i piwonii (1963), pracę o teratologii pszenicy (1963) oraz spostrzeżenia nad zooocecidiami okolic Bydgoszczy (1965); ponadto artykuły i ulotki pop. – fachowe.

Jadwiga Mickiewicz – (1931 ); botanik, briolog. Urodzona w 1931 r. Jako asystentka pani doc. Ireny Rejment-Grochowskiej zajmowała się mchami Suwalszczyzny, a potem Mazowsza. Pracowała w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin UW jako adiunkt. W Zielniku UW znajdują się jej zbiory briologiczne.

Józef Motyka –(1900- 1984); lichenolog. Urodzony w 1900 r. w Kąclowej na Sądeczczyźnie. Studiował na Wydziale Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1925 r. doktoryzował się na podstawie rozprawy o nitrofilnych zbiorowiskach porostów w Tatrach. Badaniom porostów poświęcił całe życie. W 1938 r. wydał rozprawę Lichenum generis Usnea studium monographicum, w której szczegółowo przedstawił szczegółowe diagnozy i geograficzne rozmieszczenie 451 gatunków, podgatunków, odmian i form porostów z rodzaju brodaczka (Usnea). Już po II wojnie światowej ukazała się część ogólna tej monografii. W 1956 r., za namową Władysława Szafera, wydał 4 tomy flory porostów obejmujące rodziny Cladoniaceae, Parmeliaceae, Thelocarpaceae, Umbilicariaceae i Usneaceae. Ostatnie dwadzieścia lat życia poświęcił badaniom porostów z rodziny Lecanoraceae. Przestudiował liczne materiały z zielników światowych, przeanalizował typy nomenklatoryczne dla Lecanora i rodzajów pokrewnych, wyjaśnił rangę wielu taksonów i usystematyzował synonimikę. Zmarł w 1984 r., a pracę nad Lecanoraceae ukończyła jego córka, a zarazem współpracownik dr Maria Motyka-Zgłobicka.

Jan Muszyński – (1884- 1957); farmaceuta, botanik, farmakognosta. Urodzony w 1884 r. w Wólce Nosowskiej. Po ukończeniu w Warszawie szkoły średniej rozpoczął trzyletnią praktykę aptekarską. W latach 1907‒1909 studiował w Dorpacie (Tartu, Estonia), a nieco później został inspektorem ogrodu botanicznego w tym mieście. W 1915 r. uzyskał dyplom studiów wyższych. W latach 1915‒1920 zarządzał państwową plantacją roślin na Kaukazie. Po powrocie do Polski, w 1920 r. rozpoczął pracę w Ministerstwie Zdrowia. W 1921 r.oku został mianowany profesorem farmakognozji na Uniwersytecie Wileńskim. Początki okupacji spędził w Wilnie, po czym pojechał do Warszawy, by brać udział w tajnym nauczaniu na UW i PW. Od 1945 r. pracował jako organizator i pierwszy dziekan Wydziału Farmacji UŁ. Założył Ogród Roślin Leczniczych. Był członkiem licznych stowarzyszeń. Autor ponad 250 publikacji z zakresu botaniki, farmakognozji, uprawy roślin, zielarstwa i fitoterapii, np. Farmakognozja (1957), Uprawa roślin leczniczych (1946), Ziołolecznictwo i leki roślinne (1958). Jego zasługą jest wyodrębnienie alkaloidu selaginy z Lycopodium selago i glikozydu rutyny z gryki. Wybitny organizator i propagator zielarstwa oraz ziołolecznictwa w Polsce. Zmarł w 1957 r. W Zielniku UW znajdują się jego materiały lichenologiczne i roślin naczyniowych (głównie z Kaukazu – Suchumi).

Kazimierz Andrzej Nowak – (1931)ksiądz pallotyn, botanik, urodził się w 1931 r. w Wieprzu k. Żywca. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim, w Wyższym Seminarium Duchownym w Ołtarzewie i na Uniwersytecie Warszawskim. Brał udział w licznych krajowych i zagranicznych misjach i wyprawach badawczych (Rwanda, Burundi, Zair w Afryce), skąd przywiózł interesujące zbiory zielnikowe. Jest autorem licznych publikacji naukowych.

Bardzo wartościową publikacją jest jest Flora Naczyniowa Grojca (Beskid Żywiecki) z 2012 roku. pdf - © Copyright by Kazimierz Nowak SAC. Praca ta uznana została za jedną z najlepiej opracowanych monografii tego typu w skali Polski. Grojec jest niewielką górą piętrzącą się w widłach Soły i Koszarawy tuż nad Żywcem. Stanowi on małe pasemko górskie ciągnące się prawie południkowo wzdłuż Soły, będące zarazem najdalej ku północy wysuniętą odnogą całego łańcucha Beskidu Żywieckiego.

Leon Nowakowski –(1847 -1918); botanik. Urodzony w 1847 r. w Trojanowie Lubelskim. Studiował w Szkole Głównej w Warszawie, specjalizował się pod kierunkiem J. Alexandrowicza wraz z J. Rostafińskim i E. Strasburgerem. W 1870 r. uzyskał tytuł magistra nauk przyrodniczych. W latach 1971‒1988 pracował w szkole realnej w Lublinie, gdzie pod koniec piastował stanowisko dyrektora. Doktoryzował się w 1876 r. we Wrocławiu na podstawie pracy Beitrag zur Kenntis der Chytridiaceen (w wersji polskiej: Pam. AU mat.-przyr. 1878), w której opisał dwa nowe gatunki skoczkowców. W 1888 r. zagrożony aresztowaniem schronił się w Galicji, gdzie w Czernichowie wykładał w Szkole Średniej Rolniczej. Po przejściu na emeryturę prowadził przyrodniczy dział „Gwiazdki Cieszyńskiej”. Zmarł w 1918 r. Autor 12 prac naukowych mikologicznych i dotyczących roślin zarodnikowych. M.in. Entomophthoreae, przyczynek do znajomości pasożytnych grzybów sprawiających pomór owadów (Pam. AU mat.-przyr., 1883), Owadomorki („Wszechświat” 1884). Jego zbiory, które przetrwały w zielniku, obejmują glony oraz grzyby wodne i entomopatogeniczne. Na jego cześć A. Bozzi nazwał w 1885 r. nowy gatunek skoczkowca Chytridia nowakowskia. Od jego nazwiska pochodzi też nazwa jednego rodzaju grzybów skoczkowych Nowakowskiella Schroet., który obecnie liczy co najmniej 15 gatunków.

Zygmunt  Pietkiewicz

Gottlob (Gottlieb) Ludwig Rabenhorst ‒ (1806 – 1881); niemiecki aptekarz z Treuenbrietzen. Urodzony w 1806 r. Studiował w Berlinie i praktykował w Luckau. Specjalizował się w badaniach okrzemek i porostów. Duża liczba jego oryginalnych eksykatów zaginęła w czasie wojny, te które pozostały, zawierają wiele tysięcy okazów. Zmarł w 1881 r.

Marian Raciborski– (1863 – 1917); lekarz i botanik. Urodzony w 1863 r. pod Ćmielowem, zmarł w 1917 r. w Zakopanem.Uważany za pioniera ruchu ochrony przyrody w Polsce. W latach 1881‒1891 studiował nauki przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie w Bonn i Monachium. Już jako student opublikował pierwszą pracę florystyczną. W 1885 r. został powołany na członka Komitetu Fizjograficznego. Interesował się grzybami i chorobami roślin. W latach 1896‒1900 wyjechał na ekspedycję naukową, by przygotować opracowanie flory paprotników Jawy. W latach 1900‒1909 kierował katedrą Akademii Rolniczej w Dublanach pod Lwowem. Od 1909 r. działał już w randze profesora botaniki na Uniwersytecie Lwowskim, a w 1912 r., po śmierci Rostafińskiego, został włączony do grona profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jako profesor botaniki był inicjatorem zbiorowych wydań Flory polskiej. Za życia ogłosił 178 rozpraw, a jeszcze pięć wydano po jego śmierci. Jego zainteresowania naukowe sięgały od flory roślin naczyniowych, przez rośliny zarodnikowe, śluzowce oraz grzyby, aż po kwestie zmienności gatunków i ewolucji oraz paleobotanikę. Krakowskiemu Muzeum Etnograficznemu przekazał bogate muzealne kolekcje zgromadzone na Jawie. Część jego krajowych zbiorów zakupił dla Muzeum Przyrodniczego we Lwowie opiekun muzeum Włodzimierz Dzieduszycki. Po jego śmierci rodzina przekazała bibliotekę i materiały naukowe Instytutowi Botaniki UJ. W zbiorach Zielnika UW znajdują się jego materiały algologiczne i mikologiczne.

Zofia Radwańska (Kuleszyna) Paryska

Antoni Rehman –(1840 – 1917); polski geograf, geomorfolog, geobotanik i podróżnik. Urodzony w 1840 r. w Krakowie, zmarł w 1917 r. we Lwowie. Związany swą pracą naukową z Krakowem i Lwowem. W publikacjach niemieckojęzycznych można spotkać także: Anton Rehmann. Niesłusznie uważany czasem za botanika austriackiego ze względu na to, iż Lwów w owych czasach znajdował się pod okupacją austriacką. Mimo to prawdą jest, że publikował dużo w języku niemieckim oraz w czasopismach austriackich. W latach 1860‒1863 studiował nauki przyrodnicze i geografię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie w 1864 r. uzyskał doktorat filozofii w zakresie botaniki. W 1865 r. badał stepy Podola, brzegi Dniestru i Czarnohory, a w latach 1866‒1867 specjalizował się w anatomii roślin w Monachium u prof. Carla Wilhelma Naegelego. W 1868 r. odbył podróż po południowej Rosji, a w 1869 r. habilitował się w Uniwersytecie Jagiellońskim z zakresu anatomii roślin. Od 1882 r. profesor Uniwersytetu Lwowskiego. W latach 1884‒1897 wykładał botanikę na Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. W latach 1873–1874 odbył podróż na Kaukaz i Krym, 1875–1877 i 1879–1880 ‒ po Afryce Południowej, gdzie badał m.in. ziemie Buszmenów, Hotentotów, Zulusów i ludów Bantu. Profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego został w 1887 r., w roku akademickim 1887/1888 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego. Od 1865 r. był członkiem Komisji Fizjograficznej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika (1888‒1889 prezes). W 1910 r. przeszedł na emeryturę. Podczas swojej pracy oraz podróży zgromadził olbrzymi materiał zielnikowy. Do dziś jego kolekcje znajdują się w herbariach na całym świecie, z czego najważniejsze w Krakowie oraz we Lwowie. Opisał wiele nowych taksonów roślin, m.in. w 1868 r. bylicę piołun w odmianie pienińskiej (Artemisia absinthium L. var. calcigena Rehm.) obecnie uznawaną za endemit w Pieninach i uwzględnioną na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski.

Irena Rejment-Grochowska –(1911 – 1979) botanik, briolog. Urodzona w 1911 r. W 1930 r. rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UW. Pracę magisterską Wątrobowce Hepaticae okolic Warszawy wykonała pod kierunkiem B. Hryniewieckiego. W latach 1936‒1939 była doktorantką UW jako stypendystka Funduszu Kultury Narodowej. Stopień doktora botaniki uzyskała w kwietniu 1940 r. za rozprawę Czynniki ekologiczne i rozmieszczenie geograficzne wątrobowców (Hepaticae) Beskidu Śląskiego. W czasie wojny uczestniczyła w tajnym nauczaniu. W styczniu 1947 r. podjęła pracę w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin, gdzie pracowała aż do śmierci. Pierwszą pracę naukową wydała już w czasie studiów. Do 1979 r. wraz ze współpracownikami była autorem kilkudziesięciu prac, kilku monografii i artykułów popularno-naukowych. Była jednym z twórców wznawianego wiele razy podręcznika Rośliny zarodnikowe. Pełniła szereg funkcji uniwersyteckich i angażowała się w prace Wydziału Nauk Biologicznych PAN. W latach 1972‒1975 pełniła obowiązki dyrektora Instytutu Botaniki, w latach 1975‒1978 była dziekanem Wydziału Biologii UW. Pracowała w radzie redakcyjnej „Flora Polska – Rośliny Zarodnikowe”. Przez wiele lat pracowała w Zarządzie PTB. Wzbogaciła Zielnik WB UW o liczne materiały dotyczące mszaków.

Maria Magdalena Rogalska–(1910 – 1983);  botanik i paleobotanik. Urodzona w Warszawie w 1910 r.Ukończyła liceum im. Narcyzy Żmichowskiej w Warszawie i Wydział Nauk Przyrodniczych na Uniwersytecie Warszawskim. W trakcie studiów specjalizowała się w botanice, a jednocześnie podjęła studia geograficzne w zakresie kartografii i meteorologii. Pracę magisterską, Ramienice (Charophyta) pojezierza Suwalskiego, napisaną pod kierunkiem B. Hryniewieckiego, obroniła w 1936 r. Praca ta została wyróżniona przez promotora i miała być wydrukowana. Niestety plany te pokrzyżowała wojna, a rękopis pracy i liczne materiały dotyczące jeziora Wigry zaginęły. Rogalska w 1937 r. zdobyła uprawnienia do nauczania biologii i w 1938 r. podjęła pracę dydaktyczną w Lublinie, a następnie w Grodzisku Mazowieckim. W 1940 r. wróciła do Warszawy, by uczyć młodzież na tajnych kompletach. Po wojnie, aż do 1950 r. kontynuowała pracę w charakterze nauczyciela, po czym wróciła do pracy badawczej i zatrudniła się w Instytucie Geologicznym. Od tego czasu rozwijała swoje zainteresowania dotyczące paleobotaniki, wykonując analizy sporowo-pyłkowe początkowo okolic Zawiercia, a następnie północnych obrzeży Gór Świętokrzyskich. W Instytucie Geologicznym pozostała aż do emerytury. Zmarła w 1983 r. Jej cenny zbiór ramienic przetrwał w zielniku Uniwersytetu Warszawskiego.

Józef Rostafiński–(1850 – 1928);  botanik, florysta. Urodzony w 1850 r. w Warszawie, zmarł w 1928 r. w Krakowie. W latach 1866‒1869 studiował nauki przyrodnicze w Szkole Głównej w Warszawie, a następnie pobierał nauki w Jenie, Halle i Strasburgu. Był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego i członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Uznawany za pioniera polskiej florystyki. Jedna z jego książek, Przewodnik do oznaczania roślin w Polsce dziko rosnących, doczekała się 21 wydań. W Zielniku UW znajdują się jego materiały algologiczne.

Wanda Rudnicka-Jezierska –(1924 -) mikolog. Urodzona w 1924 r. w Piotrowicach, w powiecie Łowickim. Ciężko ranna podczas wojny, kilka lat pozostawała w szpitalu. Po wyjściu rozpoczęła naukę na tajnych kompletach. Po wojnie, ze względu na trudną sytuację materialną, zmuszona jest do podjęcia pracy, kontynuowała naukę w gimnazjum i liceum dla pracujących i w 1952 r. zdała maturę, po czym w 1957 r. ukończyła studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi na Uniwersytecie Warszawskim. Specjalizowała się w mikologii u doc. Aliny Skirgiełło. Na ostatnim roku studiów rozpoczęła pracę na Uniwersytecie Warszawskim w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin, gdzie pozostała aż do emerytury. Jej rozprawa doktorska, obroniona w 1966 r. nosi tytuł Studium nad grzybami psammofilnymi Puszczy Kampinoskiej. Wanda Rudnicka-Jezierska pracowała jako dydaktyk, była ekspertem sądowym i wykonywała analizy zatruć na potrzeby stacji epidemiologicznych. Intensywnie pracowała społecznie, między innymi jako członek ZNP czy szef Koła Przyjaciół KUL. Jest autorem 14 prac naukowych i kilkunastu popularyzacyjnych. Oddała Zielnikowi UW duży zbiór psammofilnych grzybów, pośród których dominują grzyby z grupy form Gasteromycetes.

Alina Skirgiełło – (1911 -2007);  botanik, mikolog. Urodzona w 1911 r. na terenie Ukrainy. Dzieciństwo spędziła w Rosji. Maturę obroniła w gimnazjum w Grodnie. Studiowała na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego. Od zakończenia studiów związana z Zakładem Systematyki i Geografii Roślin UW, gdzie pracowała aż do emerytury. Pełniła m.in. funkcje kierownika Zakładu, dyrektora Instytutu Botaniki i w latach 1968‒1975 dziekana Wydziału Biologii. Była członkiem honorowym Komitetu Botaniki PAN, Polskiego Towarzystwa Pieczarkarzy, Polskiego Towarzystwa Botanicznego i Europejskiego Towarzystwa Mikologicznego. Jest autorką ponad 180 publikacji naukowych, wieloletnim redaktorem serii „Grzyby (Mycota)”, założycielem i reaktorem pisma „Acta mycologica”. Była współautorką wiele razy wznawianego podręcznika Rośliny zarodnikowe. Uczestniczyła w 14 zjazdach mikologów europejskich. Należy do grona osób najbardziej zasłużonych dla Zielnika UW. Była nieformalnym opiekunem zielnika podczas drugiej wojny światowej, z narażeniem życia przenosiła cenne materiały w bezpieczne miejsce. Wzbogaciła zielnik o setki okazów grzybów kapeluszowych. Zajmowała się porządkowaniem zbiorów zielnikowych, a w 2000 r. dokonała oszacowania bogactwa zbioru. Jest autorem publikacji Powstanie i rozwój Zakładu Systematyki i Geografii Roślin UW (w zarysie) (Wyd. UW, 2001), w którym opisała między innymi historię Zielnika UW. W 1985 r. weszła w skład grupy założycielskiej Komitetu Ochrony Grzybów, który przyczynił się do stworzenia Czerwonej Listy zagrożonych gatunków grzybów w Europie. Zmarła w 2007 r.

Dygna Sobotko –(1927);  botanik, briolog. Urodzona w 1927 r. Jako asystentka pani doc. Ireny Rejment-Grochowskiej zajmowała się wątrobowcami i mchami Suwalszczyzny. Obroniła doktorat na temat flory mszaków Mazowsza. Pracowała w Zakładzie Systematyki i Geografii roślin UW od 1949 r. Opublikowała szereg prac o tematyce briologicznej i wraz z Jadwigą Mickiewicz aktualny do dziś podręcznik Zarys briologii (1973). W Zielniku UW znajdują się jej zbiory mchów i wątrobowców.

Barbara Sudnik-Wójcikowska ‒(1952);  botanik. Urodzona w 1952 r. w Warszawie. Od roku 1976 pracuje na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskała stopień doktora w roku 1984, a doktora habilitowanego w roku 1999 (nauki biologiczne, biologia, florystyka). Obecnie pracuje na stanowisku profesora nadzwyczajnego w Zakładzie Ekologii Roślin i Ochrony Środowiska UW. Autorka lub współautorka wielu publikacji naukowych z zakresu botaniki, w szczególności fitogeografii i synantropizacji flory. Wśród jej zainteresowań badawczych znajdują się zagadnienia zmian florystycznych związanych z aktywnością człowieka – urbanizacją, zanikiem muraw kserotermicznych, introdukcją i in. Dotyczy to zarówno zjawisk ostatnio zachodzących, jak i związanych z dawnymi cywilizacjami (np. flora kurhanów czarnomorskich). Uczestniczka kilkunastu wypraw badawczych, m.in. do środkowej Azji, strefy śródziemnomorskiej, strefy pontyjskiej. Współautorka programu komputerowego Flora ojczysta służącego do rozpoznawania roślin środkowoeuropejskich.

Jan Fryderyk Sznabl (Schnabl) ‒ (1838 -1912);  polski lekarz, nauczyciel i przyrodnik. Urodzony w 1838 r. w Warszawie, zmarł w 1912 r. tamże. W 1860 r. ukończył z wyróżnieniem wydział farmaceutyczny w Akademii Medyczno-Chirurgicznej w Warszawie. Następnie studiował medycynę, a po otrzymaniu w roku 1865 dyplomu lekarskiego został prosektorem anatomii porównawczej przy katedrze zoologii Szkoły Głównej, gdzie pracował do chwili jej zamknięcia w 1869 r. Później wykładał nauki przyrodnicze, a od roku 1875 poświęcił się praktyce lekarskiej, nie przerywając jednak badań przyrodniczych. W 1883 r. został mianowany lekarzem miejskim Warszawy. Interesował się też entomologią. Odbywał dalekie podróże naukowe (Laponia, Pireneje, Ural, Kaukaz, Afryka). Opublikował wiele prac m.in. w czasopismach: „Wiadomości z Nauk Przyrodzonych”, „Przyroda i Przemysł”, „Wszechświat”, „Pamiętnik Fizyograficzny”, „Pamiętnik Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego”, „Medycyna”, „Deutsche Entomologische Zeitschrift”, „Entomologische Nachrichten”, „Revue Russe d’Entomologie”.

Michał Szubert – (1787 -1860); botanik. Urodzony w Ząbkach pod Warszawą w 1787 r. Ukończył studia przyrodnicze we Francji. Po powrocie do Polski w 1813 r. wykładał botanikę w Liceum Warszawskim i leśnictwo w Szkole Prawa i Administracji, a po włączeniu tej ostatniej do Uniwersytetu Warszawskiego został mianowany profesorem botaniki. W 1816 r. został mianowany dyrektorem Ogrodu Botanicznego, który praktycznie musiał stworzyć od nowa. Zajmował się naukowo anatomią roślin. Opublikował: Rozprawę o składzie wewnętrznym roślin (Rocz. Tow. Warsz. PN 1823), Rozprawę o składzie nasienia (tamże 1824). Napisał pierwszy polski podręcznik botaniki leśnej Opisanie drzew i krzewów leśnych Królestwa Polskiego (1827). Jego Spis Roślin Ogrodu Botanicznego (1820, 1824) uważany jest za pierwszą XIX-wieczną florę okolic Warszawy. Opisał w nim 907 dziko rosnących gatunków roślin. Jego wielkim sukcesem było stworzenie z warszawskiego ogrodu botanicznego prężnej placówki, która już w 1824 r. liczyła 10 tys. gatunków roślin, co stawiało ją w pierwszym rzędzie tego typu placówek na świecie. Pod jego okiem kształcili się m.in. J. Waga i W. Jastrzębowski. Zmarł w 1860 r.

Hanna Szymańska – (1945); algolog. Urodzona w 1945 r. Całe życie związana z Zakładem Systematyki i Geografii Roślin UW, gdzie pełni funkcję starszego wykładowcy. Zajmuje się glonami z grupy Oedogoniales.

Wanda Truszkowska – (1917 – 2004); fitopatolog. Urodziła się w 1917 r. w Sosnowcu. Studiowała botanikę na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Poznańskiego. W czasie wojny przerwała studia, pracowała w ZWZ i PCK. Kolportowała prasę podziemną. Na skutek tragicznych przeżyć osobistych przerwała pracę konspiracyjną. Po wojnie wróciła na Uniwersytet Poznański i w 1946 r. uzyskała dyplom. Podjęła pracę jako asystent w Katedrze Botaniki i Farmakognozji Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu. Od stycznia 1950 r. aż do tragicznej śmierci w 2004 r. pracowała w Katedrze Fitopatologii. W 1950 r. obroniła doktorat na UMCS w Lublinie. Wielostronne zainteresowania Truszkowskiej obejmują botanikę, mikologię, fitopatologię oraz ekologię. Zajmowała się przede wszystkim grzybami z grupy Pyrenomycetes. Gromadziła zbiory zielnikowe fitopatogenicznych grzybów. Interesowała się taksonomią, ekologią badanych organizmów, zdrowotnością nasion i metodami zapobiegania chorobom grzybiczym. Opublikowała 110 oryginalnych prac i 10 popularnonaukowych. Była wybitnym dydaktykiem. Wypromowała 80 magistrów i 11 doktorów. Była recenzentem 29 rozpraw habilitacyjnych. Należała do wielu stowarzyszeń naukowych. Znana z zaangażowania w działalność Polskiego Towarzystwa Fitopatologicznego i Polskiego Towarzystwa Botanicznego. Jej działalność społeczna obejmowała prace na rzecz KIK, Towarzystwa Przyjaciół KUL, Światowego Związku Żołnierzy AK, Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta, Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami. W Zielniku UW znajdują się jej zbiory mikologiczne.

Józef Trzebiński – link o nim z tego tekstu to co związane z Ogrodem:

 W 1916 roku Trzebiński, doświadczony florysta i botanik, obok kierownictwa Stacji objął stanowisko inspektora Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Odegrał tu ważną rolę w ratowaniu od zagłady i w reorganizacji Ogrodu. Założył zupełnie nowe kolekcje roślin gruntowych, uporządkował już istniejące i wprowadził polskie nazewnictwo. Niebawem wydał przewodnik po Ogrodzie Botanicznym. Rozwijał jednocześnie ożywioną działalność pedagogiczną: wykładał na kursach rolniczych i ogrodniczych ( w 1918 roku przekształconych w Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego) oraz w odrodzonym Uniwersytecie Warszawskim, zastępczo, fizjologię roślin. Polska wprawdzie jeszcze nie odzyskała wówczas niepodległości, ale szkolnictwo i sądownictwo było już w rękach polskich.

Gdy Trzebiński został inspektorem Ogrodu Botanicznego, przeniósł się z Wilanowa do Warszawy. Jak na warunki warszawskie, mieszkał prześlicznie: w jednopiętrowym domku przy Alejach Ujazdowskich 4, gdzie obecnie mieści się Zakład Systematyki i Geografii Roślin UW, położonym na terenach należących do Ogrodu Botanicznego. Weranda obrośnięta dzikim winem wychodziła na ogródek, wówczas pełen drzew owocowych i kwiatów, tylko drewnianym parkanem oddzielony od Łazienek.

Jakub Ignacy Waga  (1800 – 1872), botanik. Ur. 25 VII 1800 w Grabowie, woj. Łomżyńskie, syn Bernarda, ziemianina i Agaty z Gutowskich, brat Antoniego. Kształcił się najpierw w Szczuczynie, potem w Łomży i Warszawie. Studia przyrodnicze na UW (1821 – 24) pod kierunkiem F. P. Jarockiego i M. Szuberta ukończył ze stopniem mgra filoz. za rozprawę O  narządach oddychalnych ryb. Od 1825 był kolejno nauczycielem w Warszawie, w Radomiu i od 1825 w Łomży; w 1829 odbył z M. Szubertem i W. Jastrzębowskim podróż florystyczną po kraju; w 1851 został inspektorem gimnazjalnym. W Łomży, w 1862 przeszedł na emeryturę . Autor wzorcowo opracowanego dzieła Flora Polska (W. 1847 – 48) zawierajacego wykonane przez niego opisy z roślin żywych występujących w Król. Kongr.; autor kilku artykułów przyrodniczych, tłumacz J. Figuiera Historia rozwoju roślin (1872) z własnymi uzupełnieniami, K. Flammariona Wielkość światów zamieszkałych (W. 1868). W rękopisie pozostała jego praca studencka, konkursowa O krustaceach krajowych (1825). Pomagał Szubertowi gromadzić rośliny dla Ogrodu Botanicznego UW. Zm. 23 II 1872 w Łomży, tamże pochowany. Pomnik dłuta Rotha wystawiono 3 V 1918 w Ogrodzie Botanicznym UW; zniszczone przez hitlerowców popiersie odtworzone przez F. Jarochę ponownie odsłonięto 390 V 1964. W 1967 wzniesiono mu pomnik w Łomży.

Tadeusz Wiśniewski – (1905 – 1943); botanik. Urodzony w 1905 r. w Taganrogu nad Morzem Azowskim. Po zakończeniu studiów na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UW został w 1928 r. zatrudniony jako młodszy asystent w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin. W 1930 r. obronił doktorat napisany pod kierunkiem profesora B. Hryniewieckiego. Był znawcą i kolekcjonerem mchów i miłośnikiem wypraw badawczych. Podróżował do Bułgarii, Jugosławii, Laponii, krajów Kaukazu, Kenii i Ugandy. Owocem tych podróży były liczne, cenne zielniki – w szczególności obejmujące mszaki. Zbiory te przetrwały wojnę ukryte w Państwowym Muzeum Zoologicznym. Do najważniejszych dzieł w dorobku Wiśniewskiego należy rozprawa doktorska Zespoły mszaków epifitycznych Polski ze szczególnym uwzględnieniem Puszczy Białowieskiej (Bull. Int. Acad. Pol. Sc. B 1927, 3). Wiśniewski przygotowywał monografię mchów Polski, której nie ukończył ze względu na przedwczesną śmierć. Brał udział w tajnym nauczaniu i był działaczem AK. Został rozstrzelany przez Niemców przy ul. Solec 63 w Warszawie dn. 30 listopada 1943 r (Domańska 1978). Jego zielniki mchów Afryki do dziś nie zostały w pełni opracowane.

Jadwiga Wołoszyńska – (1882 – 1951); algolog, limnolog, paleobotanik, hydrobiolog. Urodzona w 1882 r. w Nadwórnej koło Stanisławowa. Stopień doktora uzyskała na Uniwersytecie Lwowskim w 1912 r. Od 1930 r. pracowała jako profesor botaniki farmaceutycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego i na Krakowskiej Akademii Medycznej w latach 1950‒1951. Od 1945 r. członek Polskiej Akademii Umiejętności. Autorka prac poświęconych fitoplanktonowi jezior Polski, Litwy i Ukrainy, a także Jawy, Sumatry, Jeziora Wiktorii w Afryce. Autorka około 50 rozpraw z dziedziny algologii. Opisała ok. 170 nowych taksonów glonów, w tym 7 nowych rodzajów i 45 gatunków kopalnych. Prowadziła badania w jeziorach górskich, odkrywając w nich nowe dla nauki gatunki glonów. Wiele jej publikacji dotyczy glonów tatrzańskich, np. Glony stawów i młak tatrzańskich (Die Algen der Tatraseen und Tümpel) (cz. 1: Rozpr. Wydz. Mat.-Przyr. AU 18 B, 1918; cz. 2: Bull. Int. Acad. Pol. Sc. Cl. Math. 1935; cz. 3: Archiwum Hydrobiologii i Rybactwa 10, 1936; cz. 4: Acta Soc. Bot. Pol. 16, 1939). Inne ważne publikacje Wołoszyńskiej to: Studja porównawcze nad jeziorami tatrzańskiemi i Pojezierzem … (Sborník I Sjezdu Slovanských Geografů a Ethnografů v Praze 1924, 1926), Asterionella formosa Hass. var. tatrica n. var. w jeziorach tatrzańskich (Acta Soc. Bot. Pol. 11, 1934) i Bruzdnice Tatr i Karpat Wschodnich (tamże 21, 1951‒1952). Zmarła w 1951 r. w Krakowie.

Zdzisława Wójcik – (1915 – ) polska botaniczka. Urodzona w Krakowie 26 stycznia. Jej ojciec był profesorem geologii na Uniwersytecie Poznańskim. W 1938 r. została absolwentką Uniwersytetu Poznańskiego na podstawie rozprawy magisterskiej pt. ,,Wyższa roślinność wodna Wielkopolski” [2] u prof. dr hab. Adama Wodziczki. Działała w ruchach harcerskich. W czasie II wojny światowej została wywieziona wraz z narzeczonym do sowieckiego obozu pracy, skąd udało się jej uciec. Zanim wróciła do Polski przebyła ogromną drogę (Persja, Kenia, Tanganika – dzisiejsza Tanzania, Uganda, Rodezja – dzisiejsze Zimbabwe, Kanada). Po powrocie do kraju pracowała w Państwowym Wydawnictwie Rolniczym i Leśnym (1950-1953), w Zakładzie Ekologii PAN (1953-1970) i w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN (1970-1985). Praca doktorska w 1964 r. na podstawie rozprawy pt. „Zbiorowiska chwastów zbożowych Mazowsza” [5, 6], a habilitacja w 1976 r. na podstawie rozprawy pt. ,,Charakterystyka siedlisk polnych na Pogórzu Beskidu Niskiego metodami biologicznymi” [29] na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. W wieku 71 lat przeszła na emeryturę, lecz nie zaniechała działalności społecznej (Fundacja „Archiwum Fotograficzne Tułaczy”, Towarzystwo „Klub pod Baobabem”). Najważniejsze osiągnięcia zawodowe:
1.    Seria trzech prac o zbiorowiskach segetalnych Mazowsza, a zwłaszcza dwie późniejsze, już dojrzalsze
o zbiorowiskach ściernisk i o zbiorowiskach pól okopowych [6, 10, 33].
2.    Charakterystyka siedlisk polnych w Beskidzie Niskim, nowatorską – jako pierwszą tego rodzaju
z obszaru pogranicza Karpat i Pogórza oraz w zakresie zestawienia metod bioindykacyjnych [29].
3.    Praca nt. zbiorowisk segetalnych Pojezierza Suwalskiego, w ramach której udało mi się na przykładzie zbiorowisk segetalnych pokazać występującą na tym obszarze granicę pomiędzy roślinnością Europy Wschodniej i Środkowej, co spotkało się nawet z uznaniem niektórych kolegów botaników [51].
4.    Podręcznik nt. metod bioindykacyjnych [34].
5.    Artykuł z H. Domańską o wpływie działalności człowieka na zbiorowiska roślinne pól uprawnych [26], jako pierwsze polskie zestawienia przyczyn zachodzących w zmian w tym zakresie oraz opracowanie wraz z E. Kmoszek nt. zróżnicowania przestrzennego i przemian w czasie zbiorowisk polnych [37].
W zielniku WA jest przechowywana jej kolekcja chwastów z Mazowsza.

(numery publikacji odnoszą się do listy publikacji zamieszczonej tutaj).

Hanna Wysocka-Bujalska – (1907 – 1966); algolog. Urodzona w 1907 r. w Warszawie. Studiowała na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UW. Specjalizowała się w algologii w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin. W czasie studiów odbyła praktyki algologiczne w Lunz w Austrii oraz w St. Malo we Francji, a także w Stacji Pomp Rzecznych w Warszawie. Nauki z dziedziny ichtiologii i rybactwa pobierała u prof. Staffa na SGGW. Zbierała glony nad jeziorem Wigry pod kierownictwem J. Wołoszańskiej. Okres okupacji spędziła w Krośnie. Po wojnie krótko pracowała na SGGW oraz na UW. Od 1956 r. związała się z Instytutem Biologii Doświadczalnej im. Nenckiego w Warszawie. Jej dorobek naukowy obejmuje ponad 20 prac i doniesień z dziedziny algologii. Pracę doktorską na temat rozmieszczenia i biologii glonów z rzędu Desmidiales obroniła w 1951 r. Zielniki glonów znajdują się w Zielniku UW. Zmarła w 1966 r.

Wanda i Jan Zabłoccy – małżeństwo botaników i mikologów. Wanda z domu Heitzman urodziła się w 1900 r. w Tarnowie; Jan Zabłocki urodził się w 1894 r. w Wieliczce. Oboje ukończyli Wydział Filozoficzny UJ. Pobrali się w 1925 r. i wkrótce oboje obronili doktoraty. Jan habilitował się w 1930 r. na podstawie pracy o trzeciorzędowej florze Chodzieży, a Wanda zaraz po okupacji, przedstawiając pracę dotyczącą mikoryzy w rodzaju Viola. W 1946 r. przenieśli się z Krakowa do Torunia, gdzie Jan Zabłocki został kierownikiem katedry botaniki ogrodniczej UMK w Toruniu. Wanda brała udział w tworzeniu Zakładu Botaniki Ogólnej i Zakładu Mikrobiologii UMK, a potem pełniła stanowisko kierownika Zakładu Mikologii. Wanda Zabłocka specjalizowała się w mikologii i fitopatologii. Najważniejsze jej prace dotyczyły wnętrzniaków Gasteromycetes, maślanek Hypholoma i zjawiska mikoryzy. Jako popularyzator wiedzy mikologicznej wsławiła się wydaniem pierwszego polskiego przewodnika grzyboznawczego i popularnej książki o grzybach pasożytniczych. Jan Zabłocki specjalizował się w tematyce paleobotanicznej i entomologicznej. Był niestrudzonym kolekcjonerem. Zbiory zielnikowe Zabłockich zostały przynajmniej częściowo przekazane do Zielnika UW. Inne, w tym paleobotaniczne i entomologiczne, pozostały w Toruniu na UMK.

Bożena Zakryś –(1953);  algolog. Urodzona w Warszawie w 1953 r. Całe życie związana z Zakładem Systematyki i Geografii Roślin, gdzie obecnie pełni funkcję kierownika. Zajmuje się taksonomią i filogenezą euglenin. Zob. http://www.biol.uw.edu.pl/insbot/zakrys.html.

Janina Zielińska –(1929);  lichenolog. Urodziła się 26 września 1929 roku. Ojciec,uczestnik walk o wolną Polskę, jako żołnierz
7-go Pułku Ułanów Lubelskich otrzymał działkę rolną na dalekiej Wileńszczyźnie, koło Dzisny,nad graniczną rzeką Dźwiną, jednocześnie angażował się w tworzenie polskiej administracji na tych terenach.W Pińsku na Polesiu w 1936 roku, rozpoczęła naukę w szkole powszechnej. Dalsze losy dr J. Zielińskiej są ściśle związane z Warszawą. Tu kontynuowała rozpoczętą w Pińsku naukę, najpierw w szkole powszechnej, a następnie w Gimnazjum im. Marii Curie-Skłodowskiej i liceum. Świadectwo dojrzałości uzyskała w 1948 roku. Studia wyższe odbyła na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Warszawskiego, które ukończyła w 1953 roku uzyskując dyplom magistra filozofii w zakresie botaniki. Już w czasie studiów swoje zainteresowania naukowe ukierunkowuje na porosty (zlichenizowane grzyby). Temat pracy magisterskiej wykonanej w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin UW, kierowanym wówczas przez prof. Bolesława Hryniewieckiego, dotyczył porostów epifitycznych okolic Warszawy. W czasie studiów rozpoczyna też pracę zawodową jako zastępca asystenta w ówczesnej Wyższej Szkole Pedagogicznej, a następnie w Zakładzie Botaniki Farmaceutycznej Akademii Medycznej w Warszawie, na stanowisku asystenta (1952–1955). Pracę na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczęła w 1955 roku, początkowo jako starszy asystent w Ogrodzie Botanicznym, a od października 1957 roku, aż do chwili przejścia na emeryturę, w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin. W 1964 r. obroniła pracę doktorską pod kierunkiem prof. A. Skirgiełło Porosty Puszczy Kampinoskiej. Zajmowała się florą epifityczną Puszczy Boreckiej oraz organizmami psammofilnymi. Opublikowała m.in. O kilku pasożytach porostów z rodzaju Peltigera (Monogr. Bot. 15:427‒432) i Porosty rezerwatu Dębina koło Warszawy (Fragm. Florist. Geobot. 5:475‒185). W Zielniku UW znajdują się jej cenne materiały lichenologiczne pochodzące przede wszystkim z Mazowsza.

Antoni Józef Żmuda –(1889 – 1916);  botanik. Urodzony w 1889 r. w Ludwinowie k. Krakowa. Ukończył studia przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1906 r. został zatrudniony w Muzeum Fizjograficznym Akademii Umiejętności w Krakowie. Do jego mentorów należeli W. Kulczyński, S. Krzemieniewski oraz M. Raciborski. Od 1912 r. jako asystent M. Raciborskiego prowadził prace w Zielniku UJ. Zmobilizowany i wcielony do armii zmarł przedwcześnie na froncie siedmiogrodzkim w 1916 r. Jego liczne publikacje dotyczą różnych dziedzin. Opracowywał florę jaskiń tatrzańskich, wydał zielnik mchów polskich Bryotheca Polonica. Dużym zainteresowaniem cieszyła się jego praca paleobotaniczna Fossile Flora des Kraukauer Diluviums (Bull. Int. Acad. Pol. Sc. Crac. 2 B, 1914). Opracował kilka rodzin roślin dwuliściennych do Flory Polskiej oraz napisał monografię o polskich goryczkach, świerzbnicach, przywrotnikach oraz posłonkach. W Zielniku UW można znaleźć wykonane przez niego zielniki mchów.

Biogramy sporządzono na podstawie: not wspomnieniowych z zeszytów „Wiadomości Botanicznych”, książek: Słownik Biologów Polskich (1987), red. S. Feliksiak, wyd. PWN; Kto jest kim w botanice polskiej (1995), red. Z. Mirek, L. Musiał, J. Wójcicki, wyd. In. Bot. PAN; Wikipedii.

 

autorzy: dr Marta Wrzosek i prof. Krzysztof Spalik

Glony są w zielniku reprezentowane nielicznie. Cały zbiór składa się ze zbioru podstawowego, liczącego około 4 tys. okazów, oraz osobnych kolekcji. Zbiór podstawowy wywodzi się z różnych lat. Zawiera głównie glony z terytorium Polski, ale również nieliczne pochodzące z wymiany lub zakupione. Najstarsza jest karta autorstwa Michała Szuberta,  z 1824 roku i przedstawiająca ramienicę Chara flexilis. Inne stare okazy to glony przywiezione przez Józefa Rostafińskiego z podróży do Cherboug i Antibes (Francja, 1874–1878), Franciszka Błońskiego – z okolic Ciechocinka, Jana Muszyńskiego – z okolic Dorpatu (obecnie Tartu), Józefa Łagowskiego – z Syberii, Lucjana Pietkiewicza – z okolic Kijowa i Bolesława Hryniewieckiego – z Norwegii. Bardzo duży zbiór Zielnik zawdzięcza Marii Magdalenie Rogalskiej – uczennicy Hryniewieckiego, która badała glony Suwalszczyzny w latach 30. XX wieku. Niestety, część jej dorobku spłonęła podczas powstania, a pozostałe zielniki uległy uszkodzeniom.

Najbogatszy zbiór glonów zielnikowych to bez wątpienia brunatnice, zwłaszcza z rzędów Fucales i Laminariales. Stosunkowo niewiele można w Zielniku znaleźć glonów mikroskopijnych, co wiąże się z koniecznością innego, niż przy konserwacji glonów o większych wymiarach, przygotowania materiału (materiał utrwalony w żywicy syntetycznej, trwałe preparaty na szkiełkach, z załączonymi rysunkami oraz opisami). O takie okazy, w tym typy nowo opisanych gatunków, Zielnik wzbogacił się dzięki działalności dr Hanny Szymańskiej, opracowującej Oedogoniales oraz Coleochaete Suwalszczyzny, oraz prof. Bożeny Zakryś, badającej eugleniny.

Odrębne kolekcje:

• Die Algen Sachsens –  kolekcja wydana przez Rabenhorsta w Dreźnie w latach 1848–1877, złożona z 252 zeszytów zawierających łącznie 2586 arkuszy; stan zachowania okazów jest bardzo dobry, niemniej występują pewne luki (np. brak nr 2241–2260, 2281–2310, 2521–2586)
• Die Characeen Europa’s – kolekcja wydana przez Brauna, Rabenhorsta i Stizenbergera w latach 1857–1878, złożona z 5 zeszytów zawierających łącznie 121 arkuszy

• kolekcja sinic Józefa Rostafińskiego – zbiór starych okazów (najstarsze datowane są na lata 30. XIX wieku) pozyskanych przez różnych zbieraczy
• trzy teki polskich glonów: dwie opracowane przez Mariana Raciborskiego, a trzecia przy udziale Jadwigi Wołoszyńskiej (150 gatunków publikowanych w czasopiśmie „Kosmos” w latach 1910 i 1911)
• brunatnice i krasnorosty z Oceanu Atlantyckiego z wybrzeża Francji (1930 r.), Hanna Wysocka (140 arkuszy)
• kolekcja glonów z wyspy Helgoland na Morzu Północnym z 1902 roku (114 arkuszy)
• kolekcja Charotheca Polonica: Zielnik Ramienic Polski (nr 1–20, Ramienice Wielkopolski, Izabella Dąmbska)
• Phykotheca marchica z 1893 roku, autorstwa Paula Henningsa, fascykuł I z 50 okazami
• kolekcja Algae Boreali-Americanae – jeden zeszyt autorstwa F. S. Collinsa, inne okazy tego autora wcielone zostały do zbioru podstawowego

Rośliny naczyniowe stanowią większość zbiorów zielnikowych, mieszczą się w 1316 pudłach i liczą według stanu z 2000 r. około 250 tys. arkuszy. Jest to tzw. zbiór podstawowy, na który składa się 87 tys. arkuszy z gatunkami flory polskiej, oraz około 160 tys. arkuszy zielnikowych flory obcej, głównie europejskiej. Swoją reprezentację mają jednak wszystkie kontynenty, zwłaszcza Australia, Ameryka Północna, Afryka Południowa, z Ameryki Południowej – głównie Kolumbia, z Azji – przede wszystkim Syberia i Indie.

Najstarsze okazy roślin naczyniowych w Zielniku UW znajdują się w liczącym ponad 220 lat zielniku pruskiego botanika Macieja Ernesta Boreckiego (Boretiusa). Zielnik ten, oprócz przedlinneuszowskich nazw łacińskich, zawiera dopiski z niemieckimi i polskimi nazwami roślin.

Prawie połowa zbiorów roślin naczyniowych Zielnika UW pochodzi z XIX w. Najstarsze arkusze datowane są na lata 20. XIX wieku i są to przede wszystkim okazy zebrane przez założyciela warszawskiego herbarium – Michała Szuberta. Dużą grupę materiałów zielnikowych pozostawił Edward Strasburger. Okazy pozyskane zostały w większości w 1863 r. z Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Stanowią cenną dokumentację bogactwa gatunkowego ogrodu i szklarni z tamtych czasów.

Zielnik Uniwersytetu Warszawskiego posiada największy na świecie zbiór roślin zebranych przez Ferdynanda Karo. Kolekcja ta składa się z ponad 1500 gatunków zbieranych w latach 1866–1913 w Polsce oraz na Syberii i Dalekim Wschodzie (w tym kilkanaście typów i syntypów).

W zbiorach Zielnika znajduje się wiele arkuszy Flora Polonica Exsiccata. Wydawnictwo to założyli w 1893 roku dwaj lwowscy profesorowie – Antoni Rehman i Eustachy Wołoszczak, którzy dążyli do poznania całości flory Polski.

Odrębne kolekcje

Poza kilkoma zielnikami w formie książkowej większość okazów wcielona  jest do zbioru podstawowego. Poza nim pozostaje, jako odrębna kolekcja, zbiór turzyc Wilhelma Lackowitza składający się z ponad 5,2 tys. arkuszy. Jest to jedna z kolekcji, które wzbogaciły warszawski zielnik po wojnie, obecnie już zdigitalizowana i dostępna przez internet.

Nieopracowane zbiory roślin naczyniowych obejmują okazy, które zebrali:

1. ..Michał Szubert – głównie z Ogrodu Botanicznego UW
2. ..Władysław Matuszkiewicz – z okolic Lwowa, Sudetów i Puszczy Białowieskiej
3. ..Ferdynand Karo – z Polski i Syberii
4. ..Tadeusz Wiśniewski – ze Skandynawii, Kaukazu i Bałkanów
5. ..Roman Kobendza – głównie z Puszczy Kampinoskiej
6. ..Hanna Czeczott – rodzaj Quercus z Europy, Wyspy Kanaryjskie
7. ..Stefan Krupko – Cypr, Jerozolima
8. ..Bolesław Hryniewiecki – z Europy
9. ..Zygmunt Pietkiewicz – Ukraina: okolice Kijowa, Kaukaz, Karpaty
10. Franciszek Błoński – z Ukrainy Wschodniej
11. Berhard Kruse – z Europy
12. Wacław Gajewski – rodzaj Geum do badań genetycznych
13. Ernst Holzfuss – z Pomorza Zachodniego

i inni…